[zaloguj się]
metryczka tekstuautor:   Maciej Stryjkowski
tytuł:   Przesławnego wjazdu do Krakowa i pamięci godnej koronacyjej Henryka Walezyjusza ... skuteczne wirszem opisanie
rok wydania:   1574



strona: kt

1:
Przeſłáwnego wyáz=
2:
du do Krákowá/ y pámięći godney
3:
Koronáciey Henryká Wálezyuſá/ Kſiążęćiá z
4:
Andegáwy/ z Láſki Bożey Krolá Polſkiego/
5:
Wielkiego Kſiędzá Litewſkiego etc. Tudzieſz
6:
ná przodku niektorych poſtępkow godniey=
7:
ſzych/ Poſłow náſzych we Fránciey/ y
8:
w drodze s Krolem/ ſkuthecżne
9:
wirſzem opiſánie
10:
przez
11:
Máthyſá Strykowiuſá
12:
Prekonideſá.
13:
Cum Gratia et Priuilegio S. R. M.
14:
¶ W Krákowie.
15:
☞ Drukowano v Mácyeyá Wirzbięty
16:
Typographa Ieo K. M. Ro=
17:
ku Páńſkiego.
18:
1574


strona: Av

1:
Iáſnye Wielmożne=
2:
mu Pánu/ Pánu Alexándrowi
3:
Chodkiewicowi/ Stároſcié y Dzier=
4:
żawcy Grodzyeńſkiemu/ etc. etc. Pánu
5:
memu Miłośćiwemu.

-1:
*
6:
I
Ak Pollio Mároná/ Mecenás Flákkufá/
7:
Iák Mezálá ſwą łáſką wzruſzył Tibulluſá.
8:
Ták też wirſz moy wzbudziłá Pánie Miłośćiwy/
9:
Twoiá dzielność/ s ktorey dom twoy ſławny vcżćiwy.
10:
Bowiem Wielmożność twoię Muze wychowáły/
11:
W Helikonie/ gdzieć mądre náuki podáły.
12:
Ktoremi w ſwey Oycżyznie ſnadź wſzytkich celuieſz/
13:
W nich ſie záwżdy obieraſz/ y tákich miłuieſz.
14:
Minerwá dáłáć rádę w młodych leciech zdrową/
15:
Ktorą Oycżyznie pomoc dawaſz ſwey gotową.
16:
[D]áłáć też Pállás męſtwo y Marſowe dáry/
17:
Aby bronił Oycżyzny y Powſzechney wiáry.
18:
[W] ktoreieś przeſzedł znácżnie y Nummę Rzymſkiego/
19:
Strzegąc w ſtátecżney wierze Zakonu Páńſkiego.
20:
[Id]ąc torem cnot ſwiętich/ przodkow ſwych przeſławnych
21:
Ktorzy ſą znácżni męſtwem/ y Rádą z lat dawnych.
22:
[Kt]orzy Krolom/ Oycżyznie/ Rzecżypoſpolitey/
23:
Doſtáli ſwym Rycerſtwem ſławy známienitey.
24:
[Cżę]ſto Tátárow/ Moſkwę/ z Oycżyzny płoſzáiąc/
25:
Priwatę w poſpolitym dobru zámykáiąc.
26:
[K]torzy właſną dzielnoſcią w cney ſławie vroſli/
27:
Herbow/ godnośći zacnych/ przez Rycerſtwo doſzli.
28:
Swiádcży to obroniony Kiow/ y Podole/
29:
Krwáwe Tátárſkie hordy/ [y Iwáńſkie pole.]


strona: A2

1:
Ktorych wſzytki cne ſpráwy w twoiey Wielmożnośći/
2:
Swięcą iák Phebus iáſny/ w kwitnącey młodośći.
3:
A zwłaſzcżá biegłość mądra náuk wyzwolonych/
4:
Y wſpaniáłość vmyſłu cnych Heroow onych.
5:
Ktore mnie niewolnikiem twoiey Wielmożnośći/
6:
Vcżyniły/ y wirſz moy wzbudziły z gnuſnośći.
7:
Ták iż choć s ſtráchem piſáć/ z mdłey Minerwy moiey/
8:
Muſzę będąc pobudzon chęcią k ſławie twoiey.
9:
Przeto Wielmożny Pánie tę Koronácyą/
10:
Ktora vweſeliłá wſzytkę Sármácyą.
11:
Pod tytułem twym ſławnym ſzcżerze opiſuię/
12:
Iák mogę/ nie iákbych rad/ wdzięcżność pokázuię.
13:
Ná ktorąś ſie Wielmożnie wiem był przygotował/
14:
Ale on ſmutek ſłuſzny tę chęć pohámował.
15:
Oycá Wielmożnośći twey ſmierć/ w męſtwie ſławnego/
16:
Hetmáná naywyſzſzego/ Kſięſtwá Litewſkiego.
17:
Ktory zá Achilleſá/ gdy żył/ ſtał Oycżyznie/
18:
Godzien był Piliuſá przewyſzſzyć w śiwiźnie.
19:
Lecż iż Cnotę Bog zlubił/ wziął go z nią do ſiebie/
20:
Gdzie mu iuż Koronę dał/ záſłużoną w niebie.
21:
To Bogu porucżáiąc Pánie Miłośćiwy/
22:
Vpominek ſłużby mey vprzeymie chętliwy.
23:
Ktory moy ſkarb przemoże/ tobie ofiáruię/
24:
Inſzego nád powolność w ſobie nie náyduię.
25:
Przytym też Gońcá Cnoty twoiey Wielmożnośći/
26:
Oddawam/ y Litewſkich cnych Kſiążąt dzielnośći.
27:
Y powinność Sláchecką ktora ſwieći w tobie/
28:
Aby s Cnoty twey Iáſnośći brał káżdy wzor ſobie.
29:
Znam to że dar málucżki ále chęć prawdziwa/
30:
Wſzák też dymem s kádzidłá Bog vbłagan bywa.
31:
Ktory ſam ſerce ſzcżyre nád wſzytki ofiáry/
32:
Przekłáda gdy go chwalim z vprzeymośći/ z wiáry.
A ijPerſki



strona: A2v

1:
Perſki Krol Artáxerxes od chłopká proſtego/
2:
Przyiął wdzięcżnie garść wody/ widząc ſzcżyrość iego.
3:
Bowiem ten wſzytki ſkárby/ y złotá dáruie/
4:
Kto chęć/ ſzcżyrość/ vprzeymość/ s ſobą ofiáruie.
5:
Gdyż też to y łáſkáwe fatá potráfiły/
6:
W cżym ia prożny/ tym Iáſność twoię obdárzyły.
7:
Skárbem/ ktoryć Bog ſporzy/ bo nim tám ſzáfuieſz/
8:
Hoynie/ kędy pocżćiwość/ s ſwiętą Cnotą cżuieſz.
9:
Rácżże iuż tedy przyiąć mnie s tym wirſzem moim/
10:
A ogárni mdłość iego/ bácżnym ſądem twoim.
11:
Bo gdy wdzięcżność tych wirſzow vbogich pocżuię/
12:
Ku więtſzym rzecżam k ſławie twey piro zgotuię.
13:
Pirwey w cienką piſzcżałkę Máro Bukoliká/
14:
Spiewał/ hoynieyſzym wirſzem podał Georgiká.
15:
A gdy był twym Auguſte dárem pobudzony/
16:
Wnet Eneidá ſtokroć w głośne ſpiewał ſtruny.
17:
Głoſniey też Flákce lirá ſtokroć twoiá brzmiáłá/
18:
Gdy ſie v Mecenaſá wdzięcżną być poznáłá.
19:
Tych wſzytkich twa Wielmożność przywyſzſza hoynoſcią/
20:
Iteż ludzką Heroow zacnych wſpaniáłoſcią.
21:
Ciebie mdłe Muze moie chcą mieć Mecenáſem/
22:
Prágną ku twey cżći ſławney ſpiewáć wiecżnym cżá=
:
(ſem.
23:
Winſzuiąc by ku ſławie Pátriey Hektorá/
24:
Męſtwem przeſzedł/ á w wieku ſzcżęſliwym Neſtorá.
25:
W. P. M.
26:
namnieyſzy ſłużebnik
27:
Mátys Strykowius
28:
Prekonides.


strona: A3

1:
Począthek.

2:
N
Ye wzywam tu Apollo ciebie z lutnią ſtroyną/
3:
Ni Muze z Helikonu was z wymowę hoyną.
4:
Piſzę s proſtá/ proſtośći prawdá potrzebuie/
5:
A w Helikonie mownym cżęſto vchrámuie.
6:
Nie piſzę tu Iowiſzá iák ſie sſtał Lábęciem/
7:
Ni Wenery ogniſtey/ s ſwym ſlepym dziecięciem.
8:
Ni iák Pluto o Iábłká on wziął Proſerpinę/
9:
Koronáciey s proſtá chcę piſáć nowinę.
10:
Bo Poetowie oni kiedy co piſáli/
11:
Folguiąc ozdobie ſłow z gośćińcá chybiáli.
12:
Ták tylko ſłow nie rzecży Hiſtoryki byli/
13:
A kto po proſtu idzye od prawdy nie zmyli.
14:
Ia tobye Cżytelniku/ com widział to piſzę/
15:
Acżem trochę przyłożył co s Fránciey ſłyſzę.
16:
Iák ſie tám náſzym poſłom s Krolem ſwym wodziło/
17:
Iák go przeyrzenie Páńſkie nam przyprowádziło.
18:
Nie wirſzowi folguię/ prawdzie Hiſtoriey/
19:
Bo prawdá ieſt poważna z dawná w Sármáciey.
20:
Szcżyrość rzecży będzieſz miał/ przyimiże ią ſzcżyrze/
21:
A niech káżdy iák chce w ſwym á nie w cudzym gmyrze.
22:
K rzecży iuż przyſtępuię cney Koronáciey/
23:
Wſławiam mężne Rycerſtwo ſławney Sármáciey.
24:
Iák Krolá z wolą Bożą dla Cnoty obráli/
25:
Y iák go do Krákowá ſwietno przyiymowáli.
26:
Teraz krotko przepowiem nie mniey potrzebnieyſze/
27:
Wiedzieć ſpráwy w Fránciey cnych poſłow godnieyſze
28:
Iák s Krolem kondicie ſwoie ſtánowili/
29:
Y iák przez Niemiecki kray do Polſki przebyli.
30:
Wiem iż ieſt wſzytkim iáwna ſławna Elekcya/
31:
Ktorey nigdy nie miálá rowney Sármácya.
A iijBo cży=



strona: A3v

1:
Bo c[ż]ytamy w Kronikach iáko ſie wádzili/
2:
Y iáko Krolow roznych ná ſtolce ſádzili.
3:
Ale Bráterſka zgodá v nas w ten cżás łſniáłá/
4:
Y w Senatorſkich fercach moc Boża władáłá.
5:
Iż ták rozne/ zwycżáymi/ ięzykiem narody/
6:
Litwá/ Polſká/ Ruś/ Niemcy/ byli iedney zgody/
7:
Choć ſie też było trochę burdy vkazáło/
8:
Iednák to mądrą rádą wnet ſie zlekowáło.
9:
Iż ták y Iowiſz zgodny s ſwoimi Bożkámi/
10:
Nie był gdy ſię mśćić rádził krzywd nád Gigántámi.
11:
Iednoſtáynymi woty ná Páná iednego/
12:
Wſzyſcy ſie wnet zgodzili s kráiu dálekiego.
13:
Znáć iż Bog s Senatory/ ſam w zebrániu ſiedzyał/
14:
Ná thego wſzytkich zgodził w ktorym godność wie=
:
(dział.
15:
Vkazał im w Fránciey Kſiążę z Andegáwy/
16:
Henryká ktorego ſą ſławne w męſtwie ſpráwy.
17:
Piaſty/ gránicżne pány/ wſzytki opuśćili/
18:
A Poſły do Fránciey s chęcią wypráwili.
19:
S ktorych cżelnieyſze mieyſce miał Adam Konárſki/
20:
Wielą ięzykow ſławny cny Biſkup Poznáńſki.
21:
Laſki ſławny/ y Grábiá s Tęcżyná Woynicki/
22:
Gneźnieńſki też Káſztellan s Synem Ian Tomicki.
23:
Cny Andrzey Grábiá z Gorki/ Y Herbort vcżony/
24:
Kniáź Prunſki Alexánder w ſpráwie doſwiádcżony.
25:
Rádziwił Kſiążę/ Firley/ Kryſki/ y Zamoyſki/
26:
Káżdy s pocżtem przeważnym z nimi Ian Zborowſki
27:
Ci gdy iuż przeiecháli Niemieckie kráiny/
28:
Károlus Fráncuſki Krol/ ſłyſząc ty nowiny/
29:
Odezwał wnet Henryká brátá od Rupelle/
30:
Ktorey woyſkiem dobywał w ten cżás mężnym ſmiele.
31:
Rupellány wziął w łáſkę przez męſtwo podbite/
32:
Gdy ſię wybránym ſłyſzał ná páńſtwo obfite.
33:
W Páryżu mu Papieſki Legat Rożą złotą/
34:
Oddał ná páńſtwo Polſkie winſzuiąc z ochotą.


strona: A4

1:
Náſzy też do Páryżá prowádzeni hoynie/
2:
Támże z wielkim tryumphem przyięći przyſtoynie.
3:
Z Borbony/ z Gwize/ z Medwy/ z Niuerny Kſiążętá/
4:
Przećiw nim wyieżdzáli Grábiowie paniętá.
5:
Wiecháło ich pięćdzieſiąt bucżno w miáſto kotcych/
6:
Fráncuzow pełne drogi/ chcąc widzieć ſtroy obcych.
7:
Dziwuią ſie kowánym botom y cżuprynom/
8:
Száblom/ Sáydakom/ Kucżmom/ rzędom/ iák nowi
:
(nom.
9:
Dziwuią ſie też náſzych w ięzykach biegłośći/
10:
Y w Láćińſkiey wymowie wſzytkich beſpiecżnośći.
11:
Ten Niemieckim/ Fráncuſkim/ ten Włoſkim właśćiwie/
12:
Ten Láćińſkim/ iák im/ Hiſzpáńſkim/ iák oycżyć prawdziwie.
13:
Fránuzowie vcżeni z nieukow ſzydzili/
14:
Vkáizuiący Sármáty iż vcżeńſzy byli.
15:
Názáiutrz Károluſſá Krolá pozdrawiáli/
16:
Y poſelſtwo ozdobną mową ſpráwowáli.
17:
Krol ſie im ofiárował zá ich łáſkę hoyną/
18:
Obiecuiąc to oddáć miłoſcią przyſtoyną.
19:
Tegoż dniá Káterynę Krolową witáli/
20:
Mátkę Krolow/ y młodą ſkąd dzięk wdzięcżny bráli.
21:
Drugiego dniá poſłowie ſwietnie po obiedzie/
22:
W drogich ſzátach káżdy ſwoy pocżet wiodąc iedzie.
23:
Skąd wziętſzy dziw z drogich ſzat Fráncuzom ſpráwili/
24:
Bo piwſze wziętſzym koſztem ſtroie odmienili.
25:
Henryká obránego Krolá tám witáli/
26:
Wſzytkich Sármátow k niemu chęć ſzcżyrą wziáwiáli.
27:
Iż go tylko dla ſpráwy ſławney/ męſtwá/ Cnoty/
28:
Obráli/ ktore w Polſzcże ſą pirwſze kleynoty.
29:
Záś im Krol dźiękowánie ſam krotko vcżynił
30:
Ktorego Kánclerz Hurált wnet ſtokroć przycżynił.
31:
Ofiáruiác ſie doſyć ich nádziei ſproſtáć/
32:
Páńſtwá Sármáckie mnożyć/ cudzych kniemu doſtáć
33:
Wſzytkich weſpoł miłować właſnie iák ſam ſiebie/
34:
Y to przyſiądz ná Bogá ktory mieſzka w niebie.


strona: A4v

1:
Potym do iego brátá Krolá ſzli poſłowie/
2:
Gdzie do wiecżorá byli w potrzebney rozmowie.
3:
Do Krolá Náwárſkiego názáiutrz iecháli/
4:
Henryká/ tám go z żoną vcżćiwie witáli.
5:
Witáli Kárdynałá potym Borbońſkiego/
6:
W tenże cżás Károluſá Lotáryneńſkiego.
7:
O Kondiciach trzeciego dniá tráktowáli/
8:
Ktore Monluk z Lanſakiem w Wárſzáwie podáli.
9:
Iż ma Krol ſkárby wnośić do Polſki z Fránciey/
10:
Strzedz wolnośći á mnożyć páńſtwá Sármáciey.
11:
Potym wſzyſcy v Krolá ná obiedzie byli/
12:
Swym zwycżáiem prze iego zdrowie rzędem pili.
13:
Krol názájutrz poprzyſiągł to wſzytko w Koſciele/
14:
Pełnić/ co Poſeł iego poſtánowił w cále.
15:
Krolowie/ y Kſiążętá/ Kſiężny/ y Krolowe/
16:
Do Koſciołá ſie zeſzli/ ná drugą vmowę.
17:
Gdzie im náſzy Dekretá Senatu wſzytkiego/
18:
Y głos poſpolſtwá dáli/ páńſtwá Sármáckiego.
19:
Tám Krol Henryk podáne Kondicie wſzytki/
20:
Przyrzekł trzymáć/ y mnożyć Sármáckie pożytki.
21:
Tamże go wſzyſcy brácia mile pożegnáli/
22:
A kilko dni záś hoynie weſpoł godowáli.
23:
Ian Zborowſki wypráwion z nowiną do Polſki/
24:
Krol też s Páryżá potym ná ten vrząd Boſki/
25:
Ruſzył ſie/ Kſiążętá go/ brácia prowádzili/
27:
Károlus Krol/ y mátká z nim ſie wypráwili.
28:
W Witriáku iuś brátá Krolá rzewno żegnał/
29:
Y s płácżem by ſie wroćił/ ledwno go odegnał.
30:
A Nánſie záś v ſieſtrzeńcá był ná krzćinach ſwego/
31:
Poſłowie náſzy krzćili corkę v ktorego/
32:
W Blámoncie ſioſtrá z mátką/ s płácżem go żegnáły/
33:
Y Brát Kſiążę/ wſzytkim ſie z ocżu ich łzy lały.
Tám k nie=



strona: B

1:
Tám k niemu dwoie Kſiążąt Rzeſkich przyiecháli/
2:
W Tábernach go miáſtecżku hoynie cżęſtowáli.
3:
Przez Rhen ſio przeprowádził tám w Hildebergu ſtał/
4:
Gdzie mu Grábiá cny Frydryk hoyną ſtácyą dał.
5:
Do Mogunciey potym gdzie Biſkup ku niemu/
6:
S ſzeſcią ſet ſwych wyiechał/ ná pocżćiwość iemu.
7:
W Fránkforcie go v Menu mieſzcżánie przyięli/
8:
Hoynie vcżćuwość wſzytkim przyſtoyną cżynili.
9:
W Fuldzie záś ná iutrzni był w Boże Národzenie/
10:
Gdzie kilko dni cżęſtowan przez ſwiąt odpráwienie.
11:
W Wáhiku Philip Lándgraff witał go przyſtoynie/
12:
S trzemi tyſiącmi iezdnych/ y cżęſtował hoynie.
13:
Przez Elb y Wiſurg rzeki do Sáſow wiecháli/
14:
Ktorzy w dwu tyſiąc iezdnych Krolá przywitáli.
15:
Y áż do Lokris miáſtá zbroyno prowádzili/
16:
Z gránic Sáſkich/ przyſtoyną cżęść náſzym cżynili.
17:
W Lokris Poſeł Ceſárſki przyiął Krolá wdzięcżnie/
18:
S połtorą tyſiąc iezdnych prowádził beſpiecżnie.
19:
Do Brándenburſkich gránic/ gdzie Márgrábiá k niemu/
20:
Dwor ſwoy wyſłał/ vcżćiwość ſłuſzną cżyniąc iemu.
21:
Do Fránkfortu nád Odrą potym przyiecháli/
22:
Gdzie iuż ná miłe Polſkie gránice pátrzáli.
23:
Támże Krol Ceſárzowi/ y Rzeſkim Kſiążętom/
24:
Zá preſportich dziękował Grábiom/ y Paniętom.
25:
Do Miedzyrzecá ſwietnie z wielkimi vffámi/
26:
Od Polakow wprowádzon s trąby y z bębnámi.
27:
Proporce/ tarcże/ drzewá vſárſkie ſwiećiły/
28:
Ze wſzech ſtron mężnym ludem/ polá nápełniły.
29:
Záś z wietſzą do Poznániá nád to vcżćiwoſcią/
30:
Wprowádzon/ s tryumphámi/ s chętliwą rádoſcią.
31:
Do Krákowá ſie ſpieſzył/ á poſłá ſwoiego/
32:
Wypráwił pogrzeb vcżćić Auguſtá ſławnego.
B



strona: Bv

1:
Wyazd do Krákowá
2:
18. dniá Lutego/ y poſtępek Koro=
3:
náciey 21. dniá tegoż Mieſiącá
4:
Roku 1574.

5:
ODpráwiwſzy przeważny pogrzeb Augoſtowi/
6:
Iák ieſt w Polſzcże obycżay/ onemu Krolowi/
7:
Ná ktory ſie pánowie Sármáccy ziecháli/
8:
Gdzie też chętliwie Krolá przyſzłego cżekáli.
9:
Ták wnet wſzyſcy zrzućiwſzy káptury żáłobne/
10:
Przeważnie gotowáli vbiory ozdobne.
11:
Roznych kſtałtow/ ktorych ſnadź y ſámey roboty/
12:
Nie zmogłby Tágus płáćić hoyny w kruſzec złoty.
13:
Ieden drugiego ſtroiem przenieść vśiłował/
14:
Zaden dla głośney ſławy koſztu nie żáłował.
15:
Nie był tám on Tántálus/ ni Midás łákomy/
16:
By w ten cżás ſwietnym ſtroiem niechciał być znáko=
:
(my/
17:
Biſkupi ſwe vbiory dla ſtanow godnośći/
18:
Swietnie przygotowáli s przeważney hoynośći/
19:
Tákże Senatorowie/ y wſzyſcy Rycerze/
20:
Iedni ſzáty przeważne/ a drudzy páncerze.
21:
Ci purpurą á drudzy drogim złotogłowem/
22:
Y ſuknem Attálickim/ y Phrigiyſkim nowem.
23:
Ci Perſkimi hátłaſsy drudzy áxámity/
24:
Ná tym głádki ná onym wzorzyſty y ryty.
25:
Konie v wſzytkich tákie iákie v Turnuſsá/
26:
Maro ſwiádcży/ Homerus v Menoniuſá/
27:
Y iákie Ewripides v Rhezuſsá cnego/
28:
Opiſał gdy rátował muru Troiáńſkiego.
Mieſzcżánie



strona: B2

1:
Mieſzcżánie też Krákowſcy przeważne vbiory/
2:
Wnet ſpráwili/ bierząc s cnych Senatorow wzory.
3:
Cechy ſie ſzykowáły w ſwoiey ſpráwie káżdy/
4:
A lud ze wſzech ſtron płynął do Krákowá záwżdy.
5:
Zamek Krákowſki koſztem chędożono wſzelkim/
6:
Nie pracey/ nic nakłádom nie folguiąc wielkim.
7:
Swiećiły w gmáchach ſciány nádobnie przybráne/
8:
Y iedwabne ſzpálery złotem háftowáne.
9:
Nie przybrał był Sálomon tákich gmáchow hoynie/
10:
Gdy Sábá oná k niemu przyiecháłá ſtroynie.
11:
Ni Dáryus/ ni Kreſsus obieia tákiego/
12:
Nie miał nigdy iák Krákow ſwietnie ſubtylnego.
13:
A gdy ſie iuż ták káżdy ſtan pięknie zgotował/
14:
Do Bálic przyiechawſzy Krol támże nocował.
15:
Názáiutrz oſmnaſty dzień ktory był Lutego/
16:
Káżdy chętliwie widzieć chciał Krolá nowego.
17:
Wſzytki polá/ y wſzytki drogi pełne były/
18:
Drzewá/ wśi/ y págorki ludem opłynęły.
19:
Od Krákowá do Bálic gdzie poyrzyſz tám wſzędzie/
20:
Káżdy ſwe vffy wiedzie w ſwietno bucżnym rzędzie.
21:
Vſárze zewſząd płyną iák lás s proporcámi/
22:
Fráncuzowie ſie wloką z Muły/ y s kárámi/
23:
Dwá ná koniu/ drudzy też wiozą ſwe toboły/
24:
A Phebus ſwe pomienie rozſtocżył weſoły.
25:
Arcybiſkup Gneźnieńſki dwieſcie iezdnych ſtroynie
26:
Po vſárſku naprzod wiodł przybránych ták hoynie.
27:
Ze Axámity/ śrebro/ złoto zákrywáło/
28:
Od proporcow ſie roznych ſłońce odmieniáło.
29:
Sam s Płockim/ y s Poznáńſkim Biſkupy zá tymi/
30:
W kolebce ſwietney iechał/ krzyż nioſą przed nimi.
31:
Arcybiſkup też Lwowſki iechał s pocżty ſwemi/
32:
A Biſkup Kámieniecki/ z dworzány ſtroynymi/
B ijA s Krá=



strona: B2v

1:
[A s Krákowſkim Biſkupem Podkánclerzy] potym/
2:
Dwieſcie pocżtu po Włoſku swietno ſtroiem złotym.
3:
Ná káżdym był Axámit podbity Kunámi/
4:
Háftowány koſztownie śrzebrznemi ſznurámi.
5:
Tuż Kuiáwſki Chełmſki Biſkup ichże wzorem/
6:
A Pan Krákowſki pothym s ſwietnym wielkim dwo=
:
(rem.
7:
Zátym Woiewodowie s pyſznemi vffámi/
8:
Krákowſki Firley z brátem trzyſtá wiedli ſámi.
9:
Sendomirſki ták wiele też z brátem Miecżnikiem/
10:
Iecháli łſnącym złotem zewſząd bucżnym ſzykiem/
11:
Trzyſtá mężnych vſarzow wielmożnie przybránych/
12:
S tarcży y s proporcow bláſk złotem málowánych.
13:
Brzeźińſki/ Oſwięćimſki też Káſztellanowie/
14:
Iecháli tuż ſwych pocżtow przeważni wodzowie.
15:
Komorowſki z vſarzmi hoynie przybránymi/
16:
Máłogoſki y inſzy s pocżtámi ſtroynimi.
17:
Káliſki Woiewodá wiodł ſwoy pocżet potym/
18:
Laſkiego by ſie właſnie rodził w kráiu złotym.
19:
Cżterzyſtá ſzło vſarzow przeważnie przybránych/
20:
Sto kozakow s ſáydaki złotem háftowánych.
21:
Podolſki Woiewodá połtoráſtá ſwoie/
22:
Vſárze wiodł/ ná ktorych były ſwietne zbroie/
23:
Kozacy też w páncerzach ſtroyno s ſáydakámi/
24:
Trąby y ſzurmy brzmiáły (że ſwiát drży) z bębnámi.
25:
Zá tymi też Litewſcy przeſławni pánowie
26:
Iádą/ iák gwiazdy iáſne cni Senatorowie.
27:
Złotem/ śrebrem/ vbiory ich ſwietnie pałáły/
28:
A proporce roznych farb/ iák láſy ſie chwiały.
29:
Woiewodá Wileńſki Rádziwił przeſławny/
30:
Tuż Woiewodá Trocki/ y Káſztellan ſpráwny.
31:
Ian Chodkiewic Generał Zmodzki y Liflándſki/
32:
Márſzałek wielki Kſięſtwá/ wiodł też ſwoy dwor pań
:
(ſki.
Pan Miń=



strona: B3

1:
Pan Mińſki/ tákże krayczy ſławny Kiſzka s ſwymi/
2:
Podcżáſy y Podſtoli s pocżtámi ſtroynymi.
3:
Inſzych trudno wylicżyć/ vyrzym da Bog ſtroyniey/
4:
Gdy będą w Litwie witáć/ będzie wſzytko hoyniey.
5:
Náruſzowic Podſkárbi s pocżtem ſwym ozdobnie/
6:
Potym Rádźiwił dworny Márſzałek nádobnie/
7:
Iechał w ſwym Włoſkim ſtroiu/ złoto ſie błyſkáło/
8:
Ze dwá tyſiącá z Litwy wſzytkich mi ſie zdáło.
9:
Woiewodá Kiowſki s ſynámi ſwoimi/
10:
Trzyſtá iezdnych vſárzow s kozaki mężnymi.
11:
Sáydaki złotem/ śrebrem/ s proporcy ſie łſniáły/
12:
Z Brácławſkim Woiewodą też pocżet wſpaniáły.
13:
Málborſki y Pomorſki potym Woiewodá/
14:
Z ośḿdzieſiąt iezdnych iechał á w káżdym vrodá.
15:
Száty Niemieckim kſztałtem ná nich áxámitne/
16:
Z Dulſkim trzidzieśći iezdnych złotem w zbroiach ſwie
:
(tne.
17:
Ian też Woynicki z brátem s Tęcżyná Grábiowie/
18:
Ten połtoráſtá práwie w ſwiętnym złotogłowie.
19:
Drugi ośḿdzieſiąt pocżtu złotem ozdobnego/
20:
Okazał/ á koſztem ſnadź przenieſli káżdego.
21:
Po tych ſławni z dwiemá ſet iezdnych Herbortowie/
22:
S Kámieńcá/ z Zawichwoſtu záś káſztellanowie/
23:
Połtoráſtá iezdnych wiodł káżdy pocżtu ſwego/
24:
Wapowſki też pocżet miał kſtałtu vſárſkiego.
25:
Potym Káſztellan Biecki z Radomſkim vff zbroynych/
26:
Siedḿdzieſiąt wiedli/ złotem/ śrebrem hoyno ſtroy=
:
(nych.
27:
Pan Cżechowſki trzyſtá miał w ſzárłaty przybránych/
28:
S proporcow/ y z złotá bláſk był/ pátrzącym ná nich.
29:
Potym Kánclerze z Podſkárbim cni Senatorowie/
30:
Koronni/ w ſwey śiwiznie vcżćiwi pánowie/
31:
Zá pocżty ſwymi ſwietno łſnącymi iecháli/
32:
Ci w trąbi/ drudzy w bębny iák grom kołátáli.
B iijOpalińſki



strona: B3v

1:
Opalińſki też dworny Márſałek zá ſwymi
2:
Z ośḿdzieſiąt w zbroiach iechał po Włoſku świetnymi
3:
Przetocki Woyciech ſławny/ z nim on mąż vcżony/
4:
Woyt Wileńſki Rotundus/ wiedli dwor s ſwey ſtrony
5:
A po tych Stároſtwie/ y paniętá możne/
6:
Iák Hybleyſkich pſzcżoł roie/ pocżty wiedli rozne.
7:
Ná kſtałt wielkich woyſk polá wſzytki záſtąpili/
8:
Ktorych z oſobná piſáć/ y Apollo zmyli/
9:
A Mácieiowſkim vſárzow połtoráſtá ſrogo/
10:
Skrzydły s Sępow vbráni/ tarcże/ konie drogo.
11:
A Rey też ſwych dwádzieſciá z Lábęćmi cáłymi/
12:
Ná tarcżach ná kſtałt orłow z liliymi złotymi.
13:
Ocieſcy/ Kámienieccy/ Bárzy/ Koſcieleccy/
14:
Dziáłyńſki/ Secygniowſki/ Oſtrorog/ Pileccy/
15:
Bonárowie/ Tomicki/ Droiewſki/ Myſzkowſcy/
16:
Leſniowolſki/ Stáſzkowſki/ Niemſtá/ y Noſkowſcy.
17:
Zamoyſki też Stároſtá Bełſki s pocżty ſwymi/
18:
Inſzych wielkość iecháłá/ kſztałty ozdobnymi.
19:
Tárátántárá wſzędzie brzmi/ á echo krzycży/
20:
Konie rżą/ grzmot z zbroy/ s ſrebrá/ kto wſzytkich wy=
:
(licży.
21:
Włodymirz też y Krupſki s ſwoim pocżtem iechał/
22:
A Mężyk ſnádź nád wſzytki ſtroiu nie zániechał/
23:
Ligęzá s ſwoim pocżtem/ s Stároſtą Stężyckim/
24:
Tákże Inowłocłáwſki Woywodá z Lęcżyckim.
25:
Nuż też Pánowie z Gorki/ y Káſztellan Gdańſki/
26:
Brzeſki/ Ráwſki Woywodá/ Płocki/ y pan Zbąſki/
27:
Choć ſie pirwey w Poznániu s pocżty okazáli/
28:
Wżdy y w ten cżás przeważnych ſtroiow nie záſpáli.
29:
Dwor też Krolá zmárłego iechał práwie ſtroynie/
30:
Po vſárſku/ s proporcy ſwietnymi przyſtoynie.
31:
Poſłowie tákże ziemſcy s poſpolſtwá iecháli/
32:
A Legatowie s cudzych ſtron náſládowáli.
Zá Sláche=



strona: B4

1:
Zá Slácheckimi ſtany Krákowiánie byli/
2:
Sto iezdnych/ ktorzy pięknie w zbroiach ſie ſwiećili/
3:
Pieſzych cżterzy tyſiące/ wſzytko w zbroiach łſnących/
4:
A ći ſtali przy dziáłach ſrogi głos dáiących.
5:
W rozmáitych vbiorach według Cechu ſwego/
6:
Z Ruśnicámi/ s ſpiſsámi/ á fendlu roznego.
7:
Poſpolſtwo przewyſzſzáło inſze dwieſcie tyſiąc/
8:
Autor Arytmetyki zmiliłby ich licżąc/
9:
A gdy miedzy Lobzowem y Bronowicámi/
10:
Ty pocżty sſzykowáne/ ták były vffámi.
11:
Práwie iż bliſko Balic/ áliśći Krol iedzie/
12:
Wielkość s ſobą Sármátow y Fráncuzow wiedzie.
13:
Tám go Myſzkowſki Biſkup mowną orácyą/
14:
Przywitał wyſławiáiąc Sármácką nácyą.
15:
Potym Bogu dziękuie/ iż przywiodł zdrowego/
16:
Wylicżał też dla ktorych obran cnoty iego.
17:
Wylicżał że nie ſkárbow żadnych łákomoſcią/
18:
Być wzruſzonych lecż tylko iego cną dzielnoſcią.
19:
Nápominał/ by ſtrzegł praw y ſpráwiedliwośći/
20:
Pochlebcom vchá bronił/ á żył w pobożnośći.
21:
Płocki Biſkup gdy ſkońcżył rzecż Ciceronową/
22:
Bibrák Kánclerz Krolewſki zącżął ſwoię mowę.
23:
Ze doznał Krol Sármáckiey wiáry y miłośći/
24:
Przyrzekáiąc ich bronić/ mnożyć gránic włośći.
25:
Bogá prośi by wſzytkiey Rzecżypoſpolitey/
26:
Krześćiáńſkiey/ iák myſli doſtał cżći obfitey/
27:
Obiecował nádziei wſzytkich dość vcżynić/
28:
Strzedz praw w ſwoiey wolośći/ á nic nie odmienić.
29:
Zátym Káźimierzánie/ potym Krákowiánie/
30:
Pozdrawiáli go mowno/ tákże Kleparzánie/
31:
Ktorym wdzięcżna odpowiedź daná záraz byłá/
32:
Ták iż wkoło ſtoiących wſzytkich weſeliłá.
Gdy ſie



strona: B4v

1:
Gdy ſie ták pozdrawiánie iuż wszytkich ſkońcżyło/
2:
Krol pátrzył pilnie ná lud/ bo mu było miło/
3:
Iż ták wiele Rycerzow pod ſwą mężną ſpráwą/
4:
Ma mieć/ męſtwo mu było/ nie złoto zábáwą.
5:
Wnet też Mieſccy puſzkarze dziáłá wypróżniáli/
6:
Gromy áże ziemiá drży ſrogo powtarzáli/
7:
S prochow dym/ płomień ſthráſzny/ trąby z wież y z mu=
:
(row/
8:
Krzycżą/ ludzie wołáią/ iák w kárcżmie v Gburow.
9:
Tákie Rycerſtwá wielkie tám było zebránie/
10:
Iż v mądrych żołnierzow było tákie zdánie:
11:
Ze go mogł ſnadź záſtáwić y przećiw Turkowi/
12:
Y przećiw nawiętſzemu nieprzyiacielowi.
13:
Co ſie zbroy y do woyny potrzeb dotykáło/
14:
Tákowych ſnadź y woyſko. Xerxowe nie miáło.
15:
A vbiory przeważne y koſztowne rzędy/
16:
Snadź Kreſsuſsá ſowito przewyſzſzáły wſzędy.
17:
Tákże Krol Floryáńſką bramą w Krákow wiechał/
18:
Zaden ſwiátłá wywieśić z okien nie zániechał.
19:
O pirwſzey w noc godzinie/ tám wſzytki vlice/
20:
Okná/ y dáchy pełne/ ganki/ y przecżnice.
21:
Krol w Hátłaſowey ſzubce podbitey Ryſiámi/
22:
Cżarney/ ná białym koniu iechał/ Ráyce ſámi/
23:
Krákowſcy nád nim nieſli Welun z złotogłowiu/
24:
Pochodnie zewſząd ſwiecą/ á trąby brzmią z nowu.
25:
Gwáſkonow záś cżterdzieśći z boku z ruśnicámi/
26:
A Szwáycżerow ſześćdzieſiąt też z hálábartámi.
27:
Vbior wſzytkich Axámit żołty y zielony/
28:
Niemiecki kſztałt/ á bęben s piſzcżałką ćwicżony.
29:
Przed Krolem Niwerneńſkie Kſiążę y Dumeńſkie/
30:
Gwizá/ y Mirandolá Grábiá/ y Elbieńſkie/
31:
Tákże też inſzy wſzyſcy przedni Fráncuzowie/
32:
Káżdego prowádzili dwá Woiewodowie.
A gdy w



strona: C

1:
A gdy w Rynek wiecháli/ y ſłuch zágłuſzyły/
2:
Trąby/ bębny/ y dziáłá/ zewſząd grom puśćiły.
3:
Záś do Koſciołá wſtąpił Krol Pánny Máriey/
4:
Słuchał Kollegiatow piękney Oráciey.
5:
Ná Grocką też vlicę z Rynku w pirwſzym weſciu/
6:
Bramę vbudowano cżyniąc wdzięcżność ſzcżęſciu/
7:
W koło pieknie obitą/ ná wirzchu trębácże/
8:
Vrząd ſwoy wypełniáią/ áże ſerce ſkacże.
9:
Ná wirzchu Orzeł biały w pierſiach Lilie miał/
10:
Gdzie Krol ſzedł obrácał ſie/ ſkrzydły iák żywy chwiał/
11:
Kłániáiąc ſie głogotał/ ſzcżęſliwie winſzuiąc/
12:
Weſcia tego/ Sármácką wdzięcżność okázuiąc.
13:
Ludzi choć w nocy było wſzytki mieyſcá pełne/
14:
Godnośći nie pátrzono ni ná ſzáty celne.
15:
Ciżbá zewſząd/ á drudzy ná murach wiſzáią/
16:
Drudzy rynny/ á drudzy ná wirzchy ſie pnáią.
17:
Gdy ſie k Zamku przybliżał wnet z dział vderzono/
18:
Chłopá s koniem miſternie s prochy zápalono.
19:
Z hakownic też ogromność áże Wawel drżáłá/
20:
Tá ſtrzelbá pięć godzin w noc práwie ſtráſzna trwáłá.
21:
Iż choćby Iowiſz z niebá gromy rozgniewány/
22:
Wſzytki záraz wypuśćił/ nie byłby zrownány.
23:
Drugi Orzeł ná bramie Zamkowey miſterny/
24:
Kłániał ſie/ chcąc być iák brát cnym Liliam wierny.
25:
Do Koſciołá ſwiętego wſtąpił Stániſłáwá/
26:
Od Kánonikow witan/ ſkąd byłá zabáwá.
27:
Pięknie potym Te Deum Laudamus ſpiewano/
28:
Kości ſwiętych Krolowi cáłowáć dawano.
29:
S Koſciołá do Krolewny wſtąpił z vkłonnoſcią/
30:
Tám ſie weſpoł witáli/ z opolną rádoſcią.
31:
Prowádzon záś wiecżerzáć/ ná on páłac wielki/
32:
Z dział ſtrzelbá długo trwáłá/ w káżdym kącie giełki.
CNázáiutrz



strona: Cv

1:
[Názáiutrz Krol do kołá wſzedł Senatorſkiego/]
2:
Przez Bibráká dziękował hoynie wſzytkim s tego:
3:
Iż go ná Monárchią ták ſłáwną obráli/
4:
Prośił by mu corychley w ſzáfunk ią podáli.
5:
Drugiego dniá Sendiwcy Cżarnkowſki Koronny/
6:
Referendarz w mowie iák Cicero ogromny/
7:
Od wſzytkiey Sláchty w obec Krolá pozdrawiáiąc/
8:
By wolnośći/ praw ich ſtrzegł/ nic nie odmieniáiąc.
9:
Ná to záś wziął odpowiedź Krolewſkim imieniem/
10:
Iż chce być pańſtwá tego ſławnym rozmnożeniem.
11:
Iż chce ich wolośći ſtrzedz y práwá záchowáć/
12:
Ná oſtátek trzebáli krwią zápiecżętowáć.
13:
To ſłyſząc áże wſzyſcy z weſela płákáli/
14:
S Krolem potym ná Skałkę iuż wiecżor iecháli.
15:
Biſkupi wſzyſcy/ Legat też Papieſki z nimi/
16:
Tám ſie modlili Bogu ſercy nabożnymi.
17:
Koſcioł w zamku obito pięknie w złotogłowy/
18:
Y iedwabne ſzpálery z złotem Włoſkie owy.
19:
Máyeſtat zgotowano połyſka ſie wſzędzie/
20:
Złotá y śrebrá hoynie/ wſzytko w pięknym rzędzie.
21:
W Niedzielę ſkoro Phebus z Oceanu głowę/
22:
Promieniſtą vkazał/ Krolá w ſzáty nowe/
23:
Vbránego/ Krákowſki Biſkup po práwicy/
24:
Wiedli w Koſcioł/ Kuiáwſki Biſkup po lewicy.
25:
Krol iák Kápłan w Ornacie/ w Albie/ w Dálmátice/
26:
S Humerałem/ s Pierſcieńmi/ tákże rękáwice.
27:
Cżapká ná nim Kſiążęcza cżyrwona s perłámi/
28:
Z Axámitu/ ſádzona ná krzyż kleynotámi.
29:
A Káſztellan Krákowſki nioſł złotą Koronę/
30:
Woiewodá też Sceptrum pięknie vrobione.
31:
Wileńſki Woiewodá Iábłko iák ſwiát s krzyżem/
32:
A Zborowſki Miecż goły/ pochwy z złotym bryżem.
Krzyż przed



strona: C2

1:
Krzyż przed Arcybiſkupem/ y Biſkupi drudzy/
2:
Szli ſwym rzędem Opáći/ i Koſcielni ſłudzy.
3:
Tákże wſzyſcy pánowie s Kſięſtwá y s Korony/
4:
Y Grábiowie/ s Fránciey y Kſiążętá ony.
5:
Posłowie też poſtronni ſwoim rzędem biegli/
6:
Drábánći z Hálábarty Koſcielnych drzwi ſtrzegli.
7:
Koſcioł pełen/ nie był tám łáńcuch w diſkreciey/
8:
Ni złotogłow/ nie znał chłop Slácheckiey náciey.
9:
Wſzyſcy zá rowno w Koſcioł mocą ſie ćiſnęli/
10:
Ganki/ ſłupy/ y kraty/ wkoło nápełnili.
11:
Arcybiſkup miał nád nim modlitwy do Bogá/
12:
By przezeń iego byłá ſpráwowána drogá.
13:
A Kleynoty Koronę ná ołtarz włożono/
14:
Wino s chlebem Ofiárę podle poſtáwiono.
15:
Modlitwy dokońcżywſzy Biſkup Krolá vcżył/
16:
Iákby ku Cnotam ſwiętym w woli Bożey łucżył.
17:
Pozwáżáiąc mu ciężar ſtanu Krolewſkiego/
18:
A iż ieſt Námieſtnikiem Krolá Niebieſkiego.
19:
Pytał go ieſli Koſcioł Boży chce chędożyć/
20:
Wiáry ſtrzedz y Kroleſtwo też zwierzone mnożyć.
21:
To Krol nie tylko przyrzekł pełnić w ſwey cáłośći/
22:
Lecż z mocą Bożą przenieść z vprzeymey pilnośći.
23:
Potym klęcżąc poprzyſiągł wſzytko trzymáć trwále/
24:
Y ze wſzytkich śił ſluby ſwoie ſpełnić w cále.
25:
Obie ręce położył/ ná Ewányelią/
26:
Aby mu ták Bog pomogł ná tę Profeſsyą.
27:
Leżał krzyżem modląc ſie Krol ná złotogłowie/
28:
Letánią z Opáty wſzcżęli Biſkupowie.
29:
Arcybiſkup poſwięcał potym klęczącego/
30:
Błogoſłáwiąc/ winſzował páńſtwá ſzcżęſliwego.
31:
Od Biſkupow ná ſtolec potym wprowádzony/
32:
Biſkupi z Opátámi dzierżąc laſki ony.
C 2Stali po=



strona: C2v

1:
Stali podle/ gdy było iuż po Epiſtole/
2:
Pánowie ſwar zácżęli iáko żacy w ſzkole/
3:
O Confederacią wprzod Ewányelicy/
4:
S Kſiężą/ y s Kátholiki/ káżdy rozno krzycży.
5:
Ten woła proteſtamur/ drudzy deneguią/
6:
Krol w ſtráchu/ gdy do groźby drudzy áppelluią.
7:
A iuż ſie krwáwey burdy máło vmykáło/
8:
Lecż ſie wżdy z łáſki Bożey wſzytko poiednáło.
9:
Gdy im Krol przyrzekł wſzytki pełnić Kondicie/
10:
Nád nim záś Arcybiſkup mowił orácie.
11:
Potym wziął kielich s krzyżmem/ odzienie roſpiąwſzy/
12:
Pomázał mu do łokciá od dłoni pocżąwſzy.
13:
Práwicę/ rámię/ pierści/ y grzbiet między plecy/
14:
Ná krzyż/ á orácye mowił k wſzelkiey rzecży.
15:
Potym Biſkup vcżćiwie krzyżmo z niego zmywał/
16:
Arcybiſkup modlitwą nád nim Bogá wzywał.
17:
A przytym Dálmátykę poſwięcał z ornatem/
18:
W ktore miał być Krol vbran zwykłym áppáratem.
19:
Zátym nań Dálmátykę/ y on ornat włożył/
20:
Támże mu błogoſłáwił by go Pan Bog mnożył.
21:
Aby znał/ mocy Bożey wſzyſtek ſwiát poddány/
22:
A iż on zrzuca s Kroleſtw/ y wywyſzſza pány.
23:
Záś Arcybiſkup mowił zwykłą Confeſsyą/
24:
Krol też w ſwym ſtolcu klęcżał/ z wielką dewocyą.
25:
Potym záś do ołtarzá był przyprowádzony/
26:
Tám przed Arcybiſkupem klęcżał vniżony.
27:
Potym pánom ktoremu co przynależáło/
28:
Z ołtarzá oddawano/ ich nośidłá cáło.
29:
Ci przed Arcybiſkupem ſtánęli porządkiem/
30:
Ktory dał miecż Krolowi/ mowiąc ták z rozſądkiem:
31:
Weźmi miecż ſwięty Boży/ broń nim wiernych iego/
32:
A zbiy nim przećiwniki Koſciołá ſwiętego/
Karz nim



strona: C3

1:
Karz nim złych/ dobrych miłuy/ broń śirot vbogich/
2:
Mśći ſie nád niepráwoſcią/ nieprzyiacioł ſrogich.
3:
Krol wziąwſzy Miecż trzaſnął nim/ dał go Miecżnikowi/
4:
Miecżnik w pochwach záś oddał Arcybiſkupowi.
5:
Ktory on ták przypaſał Krolowi do boku/
6:
Winſzuiąc mu zwycięſtwá/ z Bożego wyroku.
7:
Márſzałek potym dał znáć iż Koronę máią/
8:
Kłáść ná Krolá/ ieſliże wſzyſcy przyzwaláią.
9:
Brzmiał Koſcioł/ Fiat/ Fiat/ gdy z nich wołał káżdy/
10:
A drudzy Viuat/ Viuat/ Henryk náſz Krol záwżdy.
11:
Potym ſie vćiſzyli wnet wſzyſcy z ochotą/
12:
Arcybiſkup Koronę gdy nań włożył złotą.
13:
Mowiąc/ weźmi ná páńſtwo to/ ſwiętą Koronę/
14:
W niey wiáry/ y praw Bożych cżyń pilną obronę.
15:
Potym mu Sceptrum złote w práwą rękę włożył/
16:
Iábłko w lewą/ by páńſtwo k chwale Bożey mnożył.
17:
By błędnych drogi vcżył/ vpádłych rátował/
18:
Iák práwy páſterz/ Bożą owcżárnią ſpráwował.
19:
A gdy ſpiewano we Mſzy co offertą zową/
20:
Krol ſzedł ku ołtarzowi z ofiárą gotową.
21:
S chlebem z winem/ ná ołtarz dawał po iednemu/
22:
Biſkup iák zową Pacem dał cáłowáć iemu.
23:
Záś ſkoro Arcybiſkup ſam communicował/
24:
Krol też do Sákrámentu wnet ſie przygotował.
25:
Ktory mu Arcybiſkup podał z vcżćiwoſcią/
26:
Ták ciáło Páńſkie przyiął/ z wiárą/ z nabożnoſcią.
27:
A gdy ſie Mſza ſkońcżyłá/ Biſkup Miecż Krolowi/
28:
Odpaſał/ y podał go w ręce Miecżnikowi.
29:
Szedł potym ná Máyeſtat/ Krol Koronowány/
30:
Ktory w pośrzod Koſciołá był przygotowány.
31:
Sceptrum/ Iábłko w ręku nioſł/ przy nim Biſkupowie/
32:
Y Swieccy według Stanu cni Senatorowie.
Thámże



strona: C3v

1:
Thámże go ná Máyeſtat Arcybiſkup wſádził/
2:
Aby w boiáźni Bożey ſąd ná nim prowádził.
3:
Y tám był Krol obwołan/ tám też ná Rycerſtwo/
4:
Páſſował kilko godnych vważáiąc męſtwo.
5:
Oddał Miecż Miecżnikowi/ do páłacu potym/
6:
Był prowádzon/ tám obiad miał pod Welum złotim
7:
Kſiążętá przy nim iedli z Grábiámi s Fránciey/
8:
Rádá wſzytká/ Poſłowie też s cudzey náciey.
9:
Názáiutrz był prowádzon ná rynek Krákowſki/
10:
Wprzod kleynoty Koronne nioſł vff Senatorſki.
11:
W Ratuſzu vbran/ wſtąpił ná Máyeſtat potym/
12:
Od Mieſzcżan przyſięgę wziął/ y dar śrebrny z złotym.
13:
Támże też ná Rycerſtwo kilko ich páſſował/
14:
Pieſzo złożywſzy vbior Krolewſki wędrował.
15:
Tráb/ bębnow/ y ludzi krzyk/ konie rżą/ drżą mury/
16:
Drudzy obicie rzeżąc dziwnie broią fury.
17:
Ciżbá ludu ze wſzech ſtron/ ze y dáchy łamią/
18:
Drugi nálazł w kieſieni rękę cudzą tanią.
19:
Do Zborowſkiego záraz Krol ſzedł ná weſele/
20:
Gdzie było rozmáitych gośći zacnych wiele.
21:
Támże Krol y názáiutrz był cżęſtowan hoynie/
22:
Sámuel mu Zborowſki ſto koni ták ſtroynie/
23:
Okazał/ po vſárſku koſztem s podziwieniem/
24:
Bo ná wiazd zdążyć nie mogł/ potrzeb zátrudnieniem.
25:
Ráyce Krákowſcy w rynku też tryumphowáli/
26:
A wſzcżurnaſtcy Te Deum laudamus ſpiewáli.
27:
W nocy kule/ y race miſterne puſzcżáno/
28:
Dwá ſłupy przypráwione s prochy zápalono.
29:
Z dział też w dwá rzędy w rynku bito ná przemiány/
30:
Ognie ſwiecąc gorzáły z wieże záwieſzony.
31:
W Zamku grom z dział/ s hakownic ieſzcże więcey ſrogi
32:
Tám k bitwie w bębny biyą/ tám trąbią ná trwogi.
We Srzodę



strona: C4

1:
[We Srzodę zaburzká ſię w zamku ſroga sſtáłá]
2:
Wiecżor/ że iáko w woyſku/ zbroiá z miecżmi brzmiáłá.
3:
Wapowſki z Zborowſkiego ſtrony ránion/ zmárł/ ſkąd/
4:
Gonitwy nieforemne wſzcżęły ten ſtráſzny błąd.
5:
Inſze dni ná ſłuchániu Poſłow ſie ſtrawiły/
6:
Potym o Wapowſkiego ſmierći ſpráwy były.
7:
Ták Sámuel Zborowſki cáły w pocżćiwośći/
8:
Wywołan ieſt/ z Dekretu Krolewſkiey Miłośći.
9:
S tym ſie Koronácya tá Sławna zámknęłá/
10:
Ktorey nigdy podobna ſnadź w Polſzcże nie byłá.
11:
Ty ſam o Pánie rácż ſtrzedz ſercá Krolewſkiego/
12:
Rychtuy go ku pocieſze páńſtwá Sármáckiego.
13:
Winſzowałbych tryumphow przyſzłych wirſzem hoynym
14:
Iáko pochlebſtwem drudzy zwykli nieprzyſtoynym.
15:
Ia ſie boię bych nie był fałſzywym Prorokiem/
16:
Wſzák co będzie vyrzymy da Bog właſnym okiem.
17:
Ná on cżás też wyſławi głośniey pioro moie/
18:
Tryumphy Henrykowe/ y Sármáckie boie.
19:
Teraz ná proſtym wirſzu przestań cżekay końcá/
20:
A cżytay chceſzli o tym ſzyrzey mego Gońcá.
21:
Mátys Strykowius Prekonides
22:
Cżythelnikowi.

23:
G
Dyż wirſz Cżytelniku miły/ tego wſzytkiego co ku Hi-
24:
ſtoriey Koronáciey należy/ zwłaſzcżá w Ceremoni-
25:
ach/ Modlitw zwykłych według Pontyfikału zámknąć nie
26:
może/ ponieważ tám wſzythki rzecży Láćińſkim ięzykiem/
27:
według zwycżáiu Koſciołá Rzymſkiego ſpráwowáne by
28:
wáią/ zdáłá mi ſie rzecż nie mniey pożytecżna/ ábychći wſzy
29:
tek poſtępek y porządek/ właſnie należących Modlitw pro
30:
ſtą orácyą podał.
Naprzod



strona: C4v

1:
Naprzod tedy w Niedzielę (bo ten dzień Swięty zwy=
2:
kłá bywáć Koronácia) ktora byłá w ten cżás 21. dzień Lu
3:
tego/ Krol wybrány bywa vbran przez Márſzałká Nay-
4:
wyſzſzego w botki k temu przyſtoyne/ w ſuknią/ w Albę/ w
5:
Dálmátykę/ w rękáwice/ y w ornat álbo w kápę z złotogło
6:
wu/ ná kſztałt Kápłaná Rzymſkiego/ tedy Arcybiſkup z in
7:
ſzemi Biſkupámi/ Suffráganowie/ Opátowie/ wſzyſcy
8:
w vbiorach y w cżapkach Biſkupich z láſkámi páſterſkie-
9:
mi/ idą Proceſsią s Koſciołá ſwięthego Stániſłáwá do
10:
páłacu Krolewſkiego: Támże Krolá wybránego miedzy
11:
Pány w onym vbierze ſtoiącego/ Arcybiſkup wodą ſwię-
12:
coną pokropi/ y kádzidłem okurzy. Pothym Krákowſki
13:
Biſkup ktorego to ieſt vrząd/ mowi tę Oracią.
14:
OMnipotens ſempiterne Deus coeleſtium et terreſtrium moderator,
15:
qui famulum tuum, ad Regni faſtigium dignitatem dignatus es pro-
16:
uehere, concede quaefumus, vt cunctis aduerſitatibus liberatus, et Ec-
17:
cleſiaſticae pacis dono muniatur, et ad aetenae pacis gaudium, te donan-
18:
te peruenire mereatur, per Chriſtum Dominum noſtrum, Amen.
19:
Potym dwá Biſkupowie iákom w wirſzu opiſał Kro-
20:
lá miedzy ſobą powádzą/ pánowie też ktorym tho należy
21:
Koronę/ Sceptrum/ Iábłko/ y Miecż przed Krolem nio
22:
ſą/ á Responſoria Kántorowie ſpiewáią: En ego mitto Angelum
23:
meum etc. Potym przyſzedſzy Biſkup Krákowſki do wiel-
24:
kiego Ołtarzá/ mowi do Arcybiſkupá głoſem.
25:
Reuerendiſsime pater, poſtulat ſancta mater Eccleſia, vt praeſentens
26:
Sereniſsimum Principem, ad dignitatem, Regiam ſubleuetis.
27:
Potym Krol ná ſwym ſtolcu przed Ołtarzem klęcży/ á
28:
dwá Biskupowie z obudwu ſtron ſtoią/ wſzyſcy też ná ſwo
29:
ich mieyſcach porządnie ſiedzą. A Krákowſki Biſkup zá-
30:
cżnie Pſalm: Exaudiat te Deus etc. potym wirſz: Domine ſal-
31:
uum fac Regem noſtrum, 132. Et exaudi nos in die quae ixuocauerimus
te. Potym



strona: D

1:
te. Potym Collecta: Deus humilium inſtitutor, qui nos Sancti Spi-
2:
ritus illuſtratione conſolaris, praetende ſuper hunc famulum tuum Hen-
3:
ricum gratiam tuam, vt pereum tuum in nobis adeſſe ſentiamus aduen
4:
tum. Zátym drugi Biſkup mowi Modlitwę.
5:
O
Mnipotens sempiterne Deus, coeleſtium ac terreſtrium moderator,

6:
qui famulum tuum ad Regni faſtigium, dignitatem dignatus
7:
es prouehere, concede quaeſumus vt á cuctis aduerſitatibus liberatus, et
8:
Eccleſiaſticae pacis dono muniatur, et ad aeternae pacis gaudium, te do-
9:
nante peruenire mereatur per Chriſtum Diminum noſtrum, Amen.
10:
Skońcżywſzy Modlitwę/ vpomina Krolá pilno o wie
11:
rze/ o miłośći Bożey/ y o inſzych Cnothach Krolewſkich/
12:
mowiąc: Cum hodie per manus noſtras optime Princeps, qui
13:
Chriſti Saluatoris noſtri vices in hac re fungimur, quamuis indigni ſa-
14:
cram vnctionem, et Regni inſignia ſis ſuſcepturus, bene est, vt te prius
15:
de onere ad quod deſtinaris aliquantulum moneamus. Regiam hodie ſu-
16:
ſcipis dignitatem et regendi fideles populos tibi commiſſos curam ſu-
17:
mis, preaclarum ſane inter mortales locum ſed discriminis, laboris, at
18:
anxietatis plenum, verum ſi conſideraueris quod omnis poteſtas á Domi
19:
no Deo est, per quam regnant Reges, et legum conditores iuſta decer-
20:
nunt, quod de grege tibi commiſſo, ipſi Deo rationem redditurus, pri-
21:
mum pietatem feruabis. Dominum Deum tuum tota mente ac pure cor-
22:
de colles, Chriſtianam Religionem ac fidem Catholicam, quam ab in-
23:
cunnabulis profeſſus es, ad finem vſ inuiolatam retinebis eam contra
24:
omnes aduerſantes, pro viribus defendes, Eccleſiarum Praelatis ac re-
25:
liquis facerdotibus, condignam reuenentiam exhibebis, ſeoleſiaſticam
26:
libertatem non conculcabis, iuſticiam ſine qua nulla ſocietas diu consiſte-
27:
re potest, erga omnes inconcuſse, adminiſtrabis, bonis praemia noxiis de-
28:
bit as poenas imponendo, viduas, pupillos, pauperes, ac debiles, ab omni
29:
oppreſsiine defendes, omnibus te adeontibus benignum, manſuetum,
30:
at affabilem pro Regia tua dignitate praebebis, et ita te geres, vt non
31:
ad tuam, ſed ad totius populi vtilitatem regnare, praemium benefa-
32:
ctorum tuorum, non in terris, ſed in coelo expectare videaris, quod ipſe


strona: Dv

1:
tibi praeſtare dignetur, qui viuit et regnat Deus in ſaecula ſaeculorum.
2:
Dokońcżywſzy nápominánia/ pocżyna go Arcyboſkup ty-
3:
mi ſłowy pytáć:
4:
Vis fidem ſanctam, á Catholicis viris traditam tenere, et operibus
5:
iuſtis ſeruire. ℟. Volo.
6:
Vis Eccleſiis Eccoleſiarum Miniſtris tutor et defenſor eſſe. ℟. Volo
7:
Vis Regnum á Deo tibi commiſſum, ſecundum iuſticiam Patrum
8:
tenere, regere, et defendere. ℟. Volo. Et in quantum diuino ful-
9:
tus offragio ac ſolatio omnium fidelium, fuorum, valeuero, ita me fideli-
10:
ter per omnia acturum eſſe promitto.
11:
Skońcżywſzy pythánie Krol/ przed Arcybiſkupem klę-
12:
cżąc ziąwſzy cżapkę/ mowił to wyznánie.
13:
Ego Henricus Deo annuente futurus Rex Poloncruni, profiteor et
14:
promitto coram Deo, et Angelis eius, deinceps legem et iuſticiam, et
15:
pacem Eccleſiae Dei, populo mihi ſubiecto: propoſſae et noſſe facere
16:
át ſeruare, ſaluo condigno miſericordiae Dei respectu, ficut in conſilio
17:
fidelium meorum, melius potero inuenire. Pontificibus quo Eccleſia-
18:
rum Dei, condignum et canonicum honorem exhibere át ea quae ab
19:
Imperatoribus et Regibus Eccleſiae collata, et reddita ſunt inuiolabi-
20:
liter obſeruare, Abbatibus, Comitibus, et Vaſſallis meis congruum ho-
21:
norem, ſecundum conſilium fidelium meorum praeſtare.
22:
Pothym pokłáda ręcze obie ná Kſięgach Ewányeliey/
23:
ktore przed nim Arcybiſkup trzyma/ mowiąc: Sic me Deus
24:
adiuuet, et haec ſancta Euangelia.
25:
Potym mowi Arcybiſkup Modlitwę.
26:
OMnipotens ſempiterne Deus Creator omnium, Imperator Ange-
27:
lorum, Rex Regum et Dominus Dominantium, qui Abraham fidelem
28:
ſerrum tuum de hostibus triumphare feciſti, Moiſi et Ioſue populo tuo
29:
praelatis victoriam multiplicem tribuiſti, humilem, Dauid puerum tu
30:
um Regni faſtigio ſublimaſti, et Salomonem ſapientiae paciſ ineffabi-
31:
li munere ditaſti. Respice quaeſumus Domine, ad preaeces humilitatis no
32:
ſtrae, et ſuper hunc famulum tuum Henricum, quem ſupplici deuctio-


strona: D2

1:
ne veneramur, et in. Regem elligimus, Benedictionum tuarum dona
2:
multiplica, eum dextera potentiae tuae, ſemper hic et vbi circumda.
3:
Quatenus praedicti Abrahae fidelitate, Moiſi manſuetudine fretus, Io-
4:
ſuae fortitudine fultus, Salomonis ſapi-
5:
entia decoratus, tibi in omnibus complaceat, et per tramitem iuſticiae
6:
inoffenſo greſſu, ſemper incedat. Tuae quo protectionis galea munitus,
7:
et ſcuto in ſuperabili iugiter protectus armiſ, coleſtibus cicrumdatus,
8:
optabilem de hoſtibus crucis Chriſti victoriam fideliter obtineat, et tri-
9:
umphum foeliciter capiat, terrorem ſuae potentiae illis inferat, et pa-
10:
cem ſibi militantibus laetanter reportet, per Chriſtum Dominum no-
11:
ſtrum. Qui virtute crucis Tartara deſtruxit Regno Diaboli ſuperato,
12:
ad coelos victor aſcendit, in quo poteſtas omnis Regni conſiſtit victoria,
13:
qui est gloria humiliu, et vita ſaluſ populorum, qui tecum viuit et
14:
regnat Deus per omnia ſaecula ſaeculorum, Amen.
15:
Druga Modlitwá.
16:
TE inuocamus Domine ſancte Pater Omnipotens ſempiterne Deus,
17:
vt hunc famulum tuum Henricum quem tuae diuinae dispenſetionis pro
18:
uidentia in primordio plaſmatum, vſ ad hunc praeſentem diem iuueni
19:
li flore laetantem creſcere conceſsiſti, eum tuae pietatis dono ditatum, ple
20:
num gratia et veritate, de die in diem coram Deo et hominibus ad
21:
meliora semper proficere facias, vt ſummi regiminis ſolium gratia ſu-
22:
pernae largitatis gaudens ſuſcipiat, et miſericordiae tuae muro: ab hoſti-
23:
um aduerſitate vndi munitus plebem ſibi commiſſam cum pace probi-
24:
ciationis, et virtute victoriae foeliciter regere, mereatur, per Chruſtum
25:
Dominum noſtrum, Amen.
26:
Potym Arcybiſkup klęknie/ á Krol tez krzyżem pádnie/
27:
á Kántorowie zácną Laetanią/ ktorą Chor odſpiewawa/ á
28:
gdy do tego przyidzie/ Et obſequium ſeruitutis noſtrae tibi rationa
29:
bile facias. Te rogamus audi nos. Arcybiſkup nád Krolem
30:
krzyżem leżącym ſthoiąc s Krzyżem/ mowi: Et hunc elle-
31:
ctum in Regem Coronandum Benedicere digneris. ℟. Te rogamus au-
32:
di nos.
33:
Powtore ſpiewa.


strona: D2v

1:
Et hunc ellectum in Regem Coronandum Benedicere et conſecrare
2:
digneris. ℟. Te rogamus audi nos.
3:
Potym Biſkupi wſzyſczy klęknąwſzy thoż ſpiewáią nád
4:
nim/ á Kántorowie dokonywáią Letániey/ ktorą ſkońcży/
5:
wſzy/ gdy ieſzcże Krol leży krzyżem/ á Biſkupowie w koło
6:
klęcżą/ Arcybiſkup mowi: Pater noster etc. Et ne nos inducas in
7:
tentetionem. ℟. Sed libera nos á malo. V. Saluum fac ſerrum tuum
8:
Domine. ℟. Deus meus ſperentem in te. V. Eſto ei Domine turris for-
9:
titudinis. ℟. Afacie inimici. V. Domine exaudi orationem meam.
10:
℟. Et clamor meus ad te veniat. V. Dominus vobiſcum. ℟. Et cum
11:
Spiritu tuo. Oremus.
12:
DEus qui populis tuis virtute conſulis, et amore dominaris, da fa-
13:
mulo tuo Henrico ſapientiae ſpiritum, cum regimine diſcipline, vt
14:
tibi toto corde deuotus, in Regni regimine maneat ſemper idoneus, tuo
15:
munere ipſius temporibus, ſecuritas Eccleſiae dirigatur, et in tranquili-
16:
tate deuotio Chriſtiana permaneat, vt in operibus ſuis bonis perſeue-
17:
rans, ad aeternum Regnum te duce peruenire valeat. per Dominum no-
18:
ſtrum Ieſum Chriſtum etc.
19:
Benedic Domine hunc Regem Henricum, qui Regna omnia mode-
20:
raris á ſaeculo, et tali eum benedictione glorifica, vt Dauidicae teneat
21:
benedictionis et ſublimitatis Sceptrum, et glorificatus in eius protinus
22:
rapiatur merita, da ei tuo ſpiramine cum manſuetudine, ita regere po-
23:
pulum tuum, ſicut feciſti Salomonem tuum continere regnum pacifi-
24:
cum, ſit tibi ſemper cum timore ſubditus, tibi militet cum quiete, ſit
25:
tuo clipeo protectus cum proceribus, et vbi tua gratia victor exiſtat,
26:
honorifica eum prae cunctis Regibus gentium, vt foeliciter populis tuis
27:
dominetur, et foeliciter eum nationes adorent, viuat inter gentium cater
28:
uas magnificus, ſit in iudiciis aequitatis ſingularis locupletet cum tua
29:
praediues dextera, frugiferam obtineat Patriam, et eius liberis tribuas
30:
profuturam. Protella ei prolixitatem vitae, et in diebus eius oriatur iu-
31:
ſticia. á te robuſtum teneat regiminis folium, et cum iucunditate et iu-
32:
ſticia aeterno glorietur in Regno, per Chriſtum Dominum noſtrum,
33:
Amen.


strona: D3

1:
Potym Arcybiſkup ſiędzie/ á Krol przed nim klęknie/ o-
2:
koło ktorego Biſkupi ſtoią/ támże z niego zdeymuią Dál-
3:
mátykę y płaſzcż/ á Arcybiſkup zmacżawſzy wielki pálec w
4:
oleiu ktory krzyżmem zową/ máże Krolowio rękę od dłoni
5:
do łokciá/ y rámię práwe/ y między łopátkámi ná grzbie-
6:
cie/ mowiąc:
7:
Vngo te in Regem ex oleo ſanctificato in Nomine Patris et Filii et
8:
Spiritus ſancti, Amen.
9:
Pax tecum. ℟. Et cum Spirito tuo.
10:
Modlitwá.

11:
V
Ngo te in Regem ex oleo ſanctificato Spiritus Sancti gratia hu-

12:
militatis noſtrae officio in te copioſa deſcendat, vt ſicut manibus noſtris
13:
indignis, oleo materiali pingueſcis exterius ablutus, ita eius inuiſibili
14:
vnguimine delibutus, impinguari merearis interius, eius quo perfectiſ
15:
ſima ſpirituali vnctione ſemper imbutus, et illicita declinare tota men
16:
te diſcas ſeu valeas, et vtilia animae tuae, iugitar cogitare, optare, at
17:
operari queas, auxiliante Domino Ieſu Chriſto, qui tecum viuit et re-
18:
gnat. Deus Dei Filius Ieſus Chriſtus Dominus noſter, qui á Patre oleo
19:
exultationis vnctus est, prae participibus ſuis, ipſe per praeſentem ſanctae
20:
vnctionis infuſionem Spiritus Paraclyti, ſuper te Benedictionem infun
21:
dat eundem, vſ ad interiora cordis tui penetrare faciat. Quatenus
22:
hoc viſibili et tractabili oleo dona inuiſibilia percipere, et temporali
23:
Regno, iuſtis moderationibus executo, aeternaliter corregnare ei merea-
24:
ris, qui ſolus ſine peccato Rex Regum, viuit et gloriatur, cum Deo Pa-
25:
tre in vnitate Spiritus Sancti, Deus per omnia ſaecula ſaeculorum, A-
26:
men. Oremus.
27:
O
Mnipotens ſempiterne Deus, qui Azachiel ſuper Syriam et Iehu

28:
ſuper Iſrael per Heliam, Dauid quo, et Saulem per Samuelem
29:
Prophetam in Reges inungi feciſti, tribue quae ſumus, manibus noſtris o-
30:
pem tuae benedictionis, et hic famulo tuo Henrico quem hodie licet in
31:
digni in ſacro vngimine delingimus, dignam delibutionis huius, effica-
32:
tiam, et virtutem concede. Conſtitue Domine principatum ſuper hume-
D 3rum eius,



strona: D3v

1:
rum eius, vt ſit fortis, iuſtus, fidelis, prouidus, et in deffeſſus Regni hu-
2:
ius, et populi tui gubernator, infidelim expugnator, iuſticiae cultor,
3:
maeritqrum etdemeritirum remunerator, Ecclaſiae tuae ſanctas, et fidei
4:
Chriſtianae defenſor ad decus et laudem tui nominis glorioſi, per Domi
5:
num nostrum Ieſum Chriſtum filium tuum, qui tecum viuit et regnat in
6:
vnitate Spiritus Sancti Deus, per omnia ſaecula ſaeculorum,℟. Amen.
7:
Chriſte perugne hunc Regem in regimen, qui vnxiſti Sacerdotes et
8:
Prophetas, Reges et Martyres, qui per fidem vicerunt Regna, operati
9:
ſunt iuſticiam, át adepti ſunt re promiſsiones, tua ſanctiſsima vnctio
10:
ſuper caput eius defluat, át ad interiora deſcendat, et cordis illis in-
11:
tima penetret, et proniſionibus, quas adepti ſunt victorioſiſsimi Re-
12:
ges gratia tua dignus efficiatur, quatenus in praeſenti ſaeculo foeliciter re-
13:
gnet, et ad eorum conſoſſum in coeleſti regno perueniat, per Dominum
14:
noſtrum Ieſum Chriſtum, qui tecum viuit et regnat etc. Vnctus est
15:
oleo laeticiae prae conſortibus ſuis et virtute ſanctae crucis poteſtates aere
16:
as debellauit, Tartare deſtruxit, Regnum Diaboli ſuperauit, et ad
17:
coelos victor aſcendit, in cuius manu victoria virtus et poteſtas conſi-
18:
ſtunt, et tecum viuit et regnat per omnia ſaecula ſaeculorum, Amen.
19:
Deus qui es iuſtorum gloria, et miſericordia peccatorum qui miſiſti
20:
filium tuum pretioſiſsimo ſanguine ſuo genus humanum redimere, qui
21:
conterris bella, et es propugnator in te ſperantium et ſub cuius arbitrio
22:
omnium Regnorum continetur poteſtas, te humiliter deprecamur, vt
23:
praeſentem famulum tuum Henricum in tua miſericordia confidentem
24:
in praeſenti regali ſade benedicas, ei protinus adeſſe digneris, et qui tua
25:
expetit protectiõe defendi, omnibus ſit hostibus fortior, fac eum Domine
26:
beatũ, et victorem de inimicis ſuis, Corona eum corona iuſticiae et pieta
27:
tis, vt ex toto corde, et tota mente in te credens tibi deſerui at ſanctam tu
28:
am Eccleſiam defendat et ſublimet, populũ á te cõmiſſum iuſte regat,
29:
nullum ius inſidiantibus malis in iuſticiam vertat. Accende Domine,
30:
cor eius, ad amorem gratiae tuae, per hoc vnctionis oleum, vnde vnxiſti
31:
Reges et Prophetas, quatinus iuſticiam diligens, per tramitem iuſticiae
32:
familiariter populum ducens, post peracta et dispoſita in regalia ex-


strona: D4

1:
cellentia annorum curricula, ad te peruenire mereatur, per Dominum
2:
noſtrum Ieſum Chriſtum etc.
3:
Proſpice Omnipotens Deus ſeranis optatibus, hunc glorioſum Regem
4:
Henricum, et ſicut benedixiſti Abraham, Iſaac, et Iacob, ſic illum Iar-
5:
ga benedictionis ſpiritualis gratia, cum omni plenitudine potentiae irri-
6:
gare, at perfundere dignare, tribue ei de rore coeli, et de pinguedine
7:
terrae abundatiam frumenti, vini, et olei, et omnium frugum opulen-
8:
tiam, ex largitate diuini muneris longa per tempora, vt illo regnante
9:
ſit ſanitas corporum in Patria, et pax inuiolata in Regno, et digni-
10:
tas glorioſa Regalis Palatii, maximo ſplendore Regiae poteſtatis omni
11:
um oculis fulgeat, luce clariſsima clareſcat, at ſplendore, quaſi ſplen-
12:
didiſsimo fulgore maximo perfuſus lumine videatur. Tribue et Omni-
13:
potens Deus vt ſit fortiſsimus protector Patriae et conſolator Eccleſia-
14:
rum, at caenobiorum ſanctorum, maxima cum pietate munificentiae,
15:
at ſit fortiſsimus Regum, triumphator hoſtium, ad opprimendas re-
16:
belles et paganus nationes, ſit ſuis inimicis ſatis terribilis prae maxima
17:
fortitudine regalis potentiae. Optimatibus quo et praecelſis proceribus,
18:
ac fidelibus ſui regni ſit magnificus, et amabilis ac pius vt ab omnibus
19:
timeatur et diligatur. Reges quo de lumbis eius per ſucceſsiones tem
20:
porum, futurorum egrediantur, qui Regnum hoc valeant regere totum,
21:
et post glorioſa tẽpora, at foelicia praeſentis vitae gaudia aeterna inper-
22:
petua benedictione habere mereantur. Quod ipſe praeſtare dignetur qui
23:
viuit et regnat in ſaecula ſaeculorum, Amen.
24:
Po tych Modlitwach/ ociera mu Bisſkup mieyſcźa po-
25:
mázánia báwełną/ á w then cżás Biſkup/ Dálmátikę/ y
26:
Kápę poſwiąca/ tymi ſłowy:
27:
Deus Rex Regum, et Dominus Dominantim, per quem Reges Re-
28:
gnant, et legum conditores iura decernunt dignare propitius Benedice-
29:
re hoc Regale ornamentum et praeſta vt famulus tuus Rex noſter Hen-
30:
ricus, qui illud portaturus est, ornamento bonorum morum, et ſan-
31:
ctorum actionum, in conspectu tuo fulgeat et post temporalem vitam,
32:
aeternam gloriam quae temporis non habet finem, ſine fine poſsideat, per
33:
Dominum etc.
D 4Potym



strona: D4v

1:
Potym wdziewaiąc ná Krolá Dálmátikę/ y Kápę/ mo-
2:
wi thymi ſłowy do niego.
3:
Accipe pallium, quatuor initiis formatum, per quod intelligas, qua
4:
tuor mundi partes. diuinae poteſtati eſſe ſubiectes, nec quenquam poſſe
5:
foeliciter regere in terris, niſi ſibi poteſtas fuerit collata de coelis.
6:
To ſkońcżywſzy Arcybiſkup ręce vmywa/ á wſthawſzy
7:
Infułę zyąwſzy/ mowi Confeſsią. A Krol ná ſtholec od-
8:
wiedziony modli ſie. A po Alleluia we Mſzy/ y po Gráda-
9:
le orácie zá Krolá mowi ktory Biſkup. Potym Krol klę-
10:
knie przez Arcybiſkupem od Biſkupow k niemu przypro-
11:
wádzony/ tedy weźmie Arcybiſkup Miecż/ á dobywſzy go
12:
podawa w ręce Krolewſkie/ mowiąc:
13:
Accipe gladium de ſuper Altari ſumptum per noſtras manus licet in
14:
dignas, vice tamen, et auctoritate ſanctorum Apoſtolorum conſecra-
15:
tum, regaliter tibi conceſſum, noſtrae benedictionis officio, in defenſionem
16:
ſanctae Dei Eccleſiae, diuinitus ordinatum, ad vindictam melefacto-
17:
rum, laudem vero bonorum, et memor eſto eius, de quo Pſalmiſta pro-
18:
phetauit dicens: Accingere gladio tuo, ſuper femur tuum potentiſsime,
19:
vt in hoc, per eandem vim aequitatis exerceas molem iniquitatis, po-
20:
tender deſtruas. E ſanctam Dei Eccleſiam, eiuſ fideles propugnes,
21:
at protegas, ne minus ſub fide falſos, quam Chriſtiani nominis hoſtes
22:
execres, ac disperdas, viduas at pupillos, clementer adiuues, et de-
23:
fendas, deſolata reſtaures, reſtaurata conſerues vlciſcaris iniuſta, con-
24:
firmes bene dispoſita. Qantinus in hoc agendo virtutum triumpho, glo-
25:
rioſus iuſticiae cultor egregius, cum mundi Saluatore, cuius typum
26:
geris, in nomine eius, ſine fine regnare merearis, qui cum Deo Patre, et
27:
Filio, et Spiritu Sancto, viuit et regnat Deus per omnia ſaecula ſaecu-
28:
lorum, Amen.
29:
Támże potym poſtępuią iáko wiſzſzey w wirſzach/ á gdy
30:
Krolowi Miecż do boku Arcybiſkup przypáſuie/ mowi:
31:
Accingere gladio tuo ſuper femur tuum Potentiſsime, et attende,
32:
quod ſancti, non in gladio, ſed per fidem vicerunt Regna.
Potym



strona: D5

1:
Potym gdy [ná Krolá Koronę kłádzie/ mowi Arcybiſkup]
2:
Accipe Coronam Regni, quae licet ab indignis, Epiſcoporum tamen
3:
manibus, capiti tuo imponitur, in nomine Patris, et Filii, et Spiritus
4:
Sancti, quam ſanctitatis gloriam et honorem, et opus fortitudinis in-
5:
telligas ſignificare, et per hanc te participem miniſterii noſtri, non igno-
6:
res ita vt ſicut nos in interioribus, pastores rectoreſ animarum intelligi
7:
mur, ita et tu contra omnes aduerſitates Eccleſiae Chriſti defenſor aſi-
8:
ſtas. Regni tibi á Deo dati, et per officium noſtrae benedictionis in vi-
9:
ce Apoſtolorum, omnium, ſanctorum regimini tuo commiſi, vtilis exe-
10:
cutor, perspicuuſ regnator, ſemper appareas, vt inter glorioſos atletas
11:
virtutum gemmis ornatus, et praemio ſempiternae foelicitatis coronatus,
12:
cum redemptore et ſaluatore noſtro Ieſu Chriſto, cuius nomen vicem
13:
geſtare crederis, ſine fine gloriaris. Qui viuit et imperat Deus cum Pa-
14:
tre et Spiritu Sancto in ſaecula ſaeculorum.
15:
Pothym mu Arcybiſkup dawa Iábłko y Sceptrum/
16:
mowiąc:
17:
Accipe virgam virtutis at veritatis, qua intelligas te obnoxium
18:
mulcere pios, terrere reprobos, errantes viam docere, lapſis manum por-
19:
rigere, disperdere ſunerbos, et releuare humiles, et apperiat tibi oſti-
20:
um Ieſus Chriſtus Dominus noſter, qui de ſemetipſo ait: Ego ſum oſti-
21:
um, per me ſi quis introierit ſaluabitur, qui est clauis Dauid, et Sce-
22:
ptrum Domus Iſrael, qui apperit et nemo claudit, claudit et nemo ap-
23:
perit, ſit tibi auctor qui eduxit vinctum de domo carceris, ſadentem in
24:
tenebris, et vmbra mortis vt in omnibus ſequi eum merearis, de quo
25:
Dauid Propheta cecinit: Sedes tua Deus in ſaeculum ſaeculi, virga aequi
26:
tatis, virga regni tui, et imitando ipſum diligas iuſticiam, et odio ha-
27:
beas iniquitatem qui propterea vnxit te Deus, Deus tuus ad exemplum
28:
illius, quem ante ſaecula vnxerat oleo exultationis, prae participibus ſu-
29:
is Ieſum Chriſtum Dominum noſtrum, qui cum eo viuit, et regnat De-
30:
us, in ſaecula ſaeculorum.
31:
Potym we Mſzy poſthępuią/ gdy do offerty prziydzie/
32:
Krol ofiáruie/ Pax tecum pocáłuie/ commicuie/ potym mu
Miecż od=



strona: D5v

1:
Miecż odpáſuie Arcybiſkup/ á po Mſzy prowádzą go ná
2:
Máyeſtat w pośrzod Koſciołá vcżyniony/ támże go Ar-
3:
cybiſkup poſadzáiąc/ mowi:
4:
Sta et retine á modo locum tibi á Deo delegatum, per auctoritatem
5:
Omnipotentis Dei et per praeſentem traditionem noſtram omnium ſcili-
6:
cet Epiſcoporum, caeterorum Dei ſeruorum, et quanto clerum ſacris
7:
altaribus propinquiorem aspicis, tanto ei potentiorem in locis congruis
8:
honorem, impendere memineris, quatenus Mediator Dei et hominum,
9:
te mediatorem cleri et plebis, in hoc Regni Solic cinfirmet, et in Regno
10:
aeterno, ſecum regnare faciat Ieſus Chriſtus Dominus noſter, Rex Re-
11:
gum et Dominus Dominantium, qui cum Patre et Spiritu Sancto, vi-
12:
uit et regnat Deus, per omnia ſaecula ſaeculorum.
13:
Potym zácżnie Arcybiſkup/ Te Deum laudamus. Skońcży-
14:
wſzy/ ſthoi po práwiczy Krolá/ mowiąc: Firmetur manus
15:
tua, et exaltetur dextera tua. ℟. Iuſticia et iudicium praeparatio
16:
ſedis tuae. V. Domine exaudi orationem meam. ℟. Et clamor meus
17:
ad te veniat. V. Dominus vobiſcum. ℟. Et cum Spiritu tuo.
18:
Oremus.
19:
D
Eus qui victrices Moiſi manus, in oratione firmaſti, qui quamuis

20:
aetate langueſcerat infatigabili, ſanctitate pugnabat, vt dum Amalech
21:
iniquus vincitur, dum prophanus nationum populus ſubiugatur, exter
22:
minatis alienigenis, haereditati tuae poſſeſio copioſa ſeruiret, opus manu
23:
um tuarũ á noſtrae orationis ex auditione confirma, habemus et nos apud
24:
te Sancte Pater Dominu Salvatorẽ qui pro nobis manus ſuas extendit,
25:
in cruce, per quem etiã praecamur altiſsime, vt tua potentia ſuffragante
26:
vniuerſorum hoſtium, fragnatur impietas, populuſ tuus ceſſanti formi
27:
dine, te ſolum timere condiſcat, per eundem Chriſtum Dominum no-
28:
ſtrum. ℟ Amen, Cremus.
29:
D
Eus inennarabilis auctor mundi, conditor generis humani, confir-

30:
mator Regni, qui ex lumbis fidelis amici tui, Patriarchae noſtri,
31:
Abrahae praeelegiſti Regem ſaeculis profutorum, tu praeſentem inſignem
32:
Regem hunc, cum exercitu ſuo, per interceſsionem omnium ſanctorum


strona: D6

1:
vberi benedictione locupleta, et in Solium Regni firma, ſtabilitate
2:
connecte, viſita eum per interuantum omnium ſanctorum, ſicut viſitaſti
3:
Moiſem in rubo, Ioſue in caſtris, Gedeonem in agro. Samulem crinitum
4:
in templo, et illa eum promiſsione, et ſyderea benedictione ac ſapientiae
5:
tuae rore perfundere digneris, quam beatus Dauid in Pſalterio, Salo-
6:
mon filius eius te remunerante percepit de coelo. Sis ei contra acies inimi-
7:
corum lorica in aduerſis, galea in prosperis, ſapientia in protectione, cly-
8:
peus ſempiternus et praeſta vt gentes illi teneant fidem, proceres at o-
9:
ptimates ſui habeant pacem, diligant charitatem abſtineant á cupidi-
10:
tate, loguantur iuſticiam, cuſtodiant veritatem, et ita populus
11:
iſte pullulet, coalitus benedictione Trinitatis, vt ſemper
12:
maneant tripudniantes, armis gaudentes, et in pace
13:
victores per Chriſtum Dominum noſtrum,
14:
Amen.
15:
Peroratiuncula ad Mecoenatem.

16:
H
Abes ampliſsime Domine, Henrici Valeſiifoelicis inauguratio-

17:
nis Coronationiſ ordinem ac triumphum ſané memorabilem tumultu-
18:
ario calamo deſcriptum. Et licet humi depreſſa mea ſerpat vulgaris ora
19:
tio, in hoc tamen non improbilis erit, quod ex fide recitantur omnia,
20:
quam longé pluſquam eloquentiam Aſiaticam deſiderat Hiſtoria. Quae
21:
cum ſub tui celeberrimi nominis auſpicio lumen videt, deberem etiam
22:
in ea ſplendidiſsimis ampliſsimiſ tuis virtutibus congrué congratula-
23:
ri, at condignas meritaſ, illis exhibere laudes, ſi ſermonum vnda ſen-
24:
ſuum flamma, ad illas ſigillatim recenſendas mihi ſuppeteret, et niſi
25:
breuitas opuſculli claudere riuos iuberet, in aliud igitur tempus ſi fa-
26:
ta vellint, hoc reſeruabimus, nulla vnquam nomen Illuſtre
27:
Magnificentiae tuae, ex corde meo aboleuit obliuio.
28:
Vale Haeros inclite clientis non
29:
immemor.