[zaloguj się]
metryczka tekstuautor:   Piotr Zbylitowski
tytuł:   Przygana wymyślnym strojom białogłowskim
rok wydania:   1600


strona: kt

1:
Przygáná,
2:
WYMYSLNYM
3:
ſtroiom białogłow-
4:
ſkim.
5:
Przez
6:
PIOTRA ZBYLITOVVSKIEGO
7:
spiſána y wydána.
8:
Nie tegoć zacnym zową, co ſię zacnie rodźi,
9:
Ani tego ktory wymyślnoſtroynie chodźi:
10:
Ale tego, ktorego baczą tey ochoty,
11:
Iże gárdźi Stroiámi, á ma ſię do CNOTY.

strona: ktv

1:
Do Wielmożney Pániey,
2:
P. ZOFIEY z Fulſztyná CZARNKOWSKIEY,
3:
KASZTELLANCE, Nák. Swieckiey/ Lipieńſkiey/ etc: etc.
4:
STAROSCINEY, Pániey ſwey Miłośćiwey/
5:
PIOTR Zbylitowſki/ powolny y życzliwy ſługá.
6:
IEſzcze mi pierworodna ſzwaczká nie doroſłá/
7:
Y do rozumney ſpráwy ieſzcze mi nie przyſzłá/
8:
Ktorąby/ zacna Páni/ ſłuſzna oddáć tobie/
9:
Byś ią do ſwey poſługi wyćwiczyłá ſobie.
10:
Aby ſię w Fraucymerze twoim wychowáłá/
11:
Woley roſkazánia twego pilnowáłá:
12:
Tę ia z wielką pilnośćią każę mátce vczyć/
13:
Służby Bożey/ ſkromnośći/ obyczáiow ćwiczyć:
14:
A potym będąli iey Párki życzyć świátá/
15:
A ieſliże rozkwitną oney młode látá/
16:
Tobie ią zacna Páni zá ſługę chcę oddáć/
17:
Da Bog/ będźie ſię mogłá do twey ſłużby przydáć.
18:
Tym czáſem miáſto cory proſte rytmy moie
19:
Poſyłamći/ nie wątpię/ że im łáſkę ſwoię
20:
Okażeſz/ zacna Páni: boć rozum wrodzony
21:
Nie dopuśći pogárdźić dárem z náſzey ſtrony.
22:
Ze dwu przyczyn/ tę pracą tobie ofiáruię:
23:
Z pierwſzey/ żeć ſię życzliwym ſługą twoim czuię:
24:
Z drugiey/ że mi świádomy rozum w twoiey głowie:
25:
Wielkiemu rozſądkowi y roſtropney mowie/
26:
Przyſłuchałem ſię dobrze/ y wiem o tym pewnie/
27:
Ze tych zbytkow nie chwaliſz/ iáko y ia rownie.
28:
Przeto łácno oſądźiſz/ komu ſię to gáni/
29:
Komu koſztowny vbior/ á komu záś tani.
30:
Nie dáię ia przygány komu ſię co godźi/
31:
Ze ſię on według ſtanu ſtroi/ ábo chodźi:
32:
O tym rzecz: By wſzytkie ſtany w ſwoiey mierze
33:
Zoſtáły/ iáko w żyćiu/ tákże y w vbierze.
34:
Zyi długo zacna Páni/ á ſzczęśliwe látá
35:
Niechayći długo ſłużą/ y lubego świátá
36:
Niechayći Prządki życżą/ żywotá ludzkiego/
37:
Abyś potym vyźrzáła ſyny ſyná ſwego.
38:
Zyczęć tego prawdźiwie: bowiem pokim żywy/
39:
Chcę ia ſługą twoim być: ſługám twoy życzliwy.

strona: A2

1:
Przydan.
2:
COż ſię to ze mną dźieie/ gdźiem ieſt zánieśiony?
3:
Do Fráncyey/ czy do Włoch/ gdźieli w inſze ſtrony?
4:
A wſzákći mię do śiebie prośił ná weſele
5:
Sąśiad/ á ia dźiwny ſtroy widzę w tym tu kole
6:
Niewieśćiey płći/ á żadney Polki tu nie baczę:
7:
Witam/ ſam niewiem kogo/ niewiem kogo raczę.
8:
Oto tá śiedźi widzę z Weneckiey dźiedźiny/
9:
A tá záśię w tey ſzáćie z Hiſzpáńſkiey kráiny.
10:
To podobno Fráncuſká/ tá záś Niderláncki
11:
Vbior ná ſobie nośi/ czyli to Florencki?
12:
Iedná świetny rąbeczek ná ćiemię przypięłá
13:
Nád ſobą/ czy ſię boi áby nie zginęłá?
14:
Tylkoć to głupie cielę v kołká ták wiążą
15:
Aby ſpokoynie ſtało/ tak mu w grodzey każą:
16:
Druga widzę ná głowie ma świetną koronę/
17:
Bieretek z pierzem/ przy niey foremną zaſłonę
18:
Swoiey głowie zdźiáłáłá/ muſzczká kędźierzáwa
19:
Wyſoko ná łbie ſtoi/ cudzoźiemká práwa:
20:
Trzećia iákieś kreżiki ná głowę przypięłá
21:
Z rąbku/ y kolcem z perłą vcho też przetknęłá.
22:
Szkodá/ że też v noſá nie záwieśi czego/
23:
Tákże koſztowney perły/ rubinu drogiego.
24:
Ná ſzyi Alzbánt tákże z Dyámentow drogich/
25:
Iák ſię ſzyiá nie vrwie od tych krezow ſrogich.
26:
V tey z śiadki foremney/ á v tey z Flamſkiego/
27:
V drugiey z rąbku widzę też bárzo ćienkiego:
28:
Iedná ie ná rámionách ſobie położyłá/
29:
A drugá śrebrną obręcz pod nie podſtáwiłá.
30:
Pátrzayże oney w kąćie co też ma ná ſzyi/
31:
W iáki ſię oná kołnierz miáſto krezow ſtroi.
32:
Do ſámego ſię páſá końce mu ſpuśćiły/
33:
Aby piękną iey ſzyię niektore widźiáły.

strona: A2v

1:
Nuż tá w ſzáćie koſztowney/ áleby to mnieyſza/
2:
Gdyby nie tákim kroiem/ coby więc znośnieyſza.
3:
Widźiſz iák ſię to ſzerzą ná niey te choboty/
4:
Táby ſię trudno miáłá ruſzyć do roboty.
5:
Zda mi ſię ſześć rękawow wiśi około niey/
6:
Perły y drogie ſztuki przyſzyto też do niey.
7:
Drugą záſię ták widzę iákby w dámáltyce/
8:
Nie widzę tu v żadney dawney ſmukáwice.
9:
Y widźiſz ten portugał iák ſię ná niey koli/
10:
To mię iuż názbyt ziádło/ to mie bárzo boli.
11:
Bo kiedy ſię náchyli wſzytkie nogi widáć/
12:
Czemu ták niewſtydliwa/ muſzę iey wnet ſpytáć.
13:
A moy miły ſamśiedźie cożeś to zgromádźił/
14:
Ktożci ná tákie Druſzki lub Przydánki rádźił.
15:
Z cudzego kráiu zwodźić niewiáſty do domu/
16:
Czemuż táką ſromotę czyniſz rodu ſwemu.
17:
Máłożeć tu ſąśiádek miał około śiebie/
18:
Ną gody rády ieżdżą/ byłyćby v ćiebie.
19:
Teraz ná tym weſelu było ich to prośić/
20:
Slubuięć zá to/ nie trzebáćby żadney przynośić.
21:
Goſpodarz: Cożći potym ſąśiedźie: czemu ze mnie ſzydźiſz?
22:
Czylić ſię we łbie roi/ y przeto nie widźiſz.
23:
Przypátrz ſię iedno dobrze: twoiáć to śieſtrzycá/
24:
A w támtym mieyſcu śiedźi moiá ſynowicá.
25:
Oto tá w tym bierećie/ moiáć to brátowa/
26:
A tá z długim rąbeczkiem twoiáć to ſzwágrowa.
27:
Przydan: Wieręć ták iákom dobry/ iużći widzę czyśćie/
28:
Náſzáć to tu rodźiná przez pochyby iśćie.
29:
Trudnoć ie bowiem poznáć w tákowym vbierze/
30:
Drugá chodźi by Turczyn w wyſokim kiwiorze.
31:
Muſzę ſię ia tám przymknąć á rozgádáć z nimi/
32:
A zwłaſzczá ſwą rodźiną z śioſtrámi ſwoimi:
33:
Nuż/ nuż miłe niewiáſty/ iákoż ſię ſtroićie/
34:
A ná tym nędznym świećie co wżdy iuż broićie?

strona: A3

1:
Coż wam po tákich wzorách złotem háwtowánych/
2:
Ná tych śiátkách niemocnych wzornomálowánych?
3:
Coż wam po tákim ſtroiu/ wymyślney roboćie?
4:
Nie ták mátki chodźiły: o tym dobrze wiećie.
5:
Nuż dáley: wáſze ſzáty tákie cudzoźiemſkie/
6:
Włoſkie ábo Hiſzpáńſkie/ y długie Fráncuſkie.
7:
Abo tákie czworákie rękawy rzezáne/
8:
Páſámony łąkotką wkoło popiſáne:
9:
Tákze bieret/ kornufás/ rąbeczek złoćiſty/
10:
Abo y ten Hiſzpáńſki kozub ogoniſty.
11:
Ná co ſię wam przygodzą? ná nic/ dobrze tuſzę/
12:
Tylko ná zátrácenie wiodą wáſzę duſzę.
13:
Bo ſię Pan Bog zwykł brzydźić tákowymi zbytki.
14:
Czemu ſwoie małżonki w tákie niepożytki
15:
Przywodźićie? proſzę was zániechayćie tego.
16:
Będźieſz tego żáłowáć/ nie bogo/ nie bogo.
17:
Vmrzeć/ vmrzeć goſpośiu káżdey prorokuię/
18:
Bo to iák we źwierćiedle bárzo dobrze czuię.
19:
Nie pomogą nic ſtroie/ áni te kleynoty/
20:
Ieśliże ſię obroćiſz piekielnymi wroty
21:
Ná on świát/ kędy Cháron bláde duſze woźi/
22:
A Pluton im ogniſtą puwą ſrogo groźi.
23:
Rzecze mi pewnie ktora/ A moy miły bráćie/
24:
Coż to ledá co mowiſz/ wſzák ći nas wſtyd zá ćię?
25:
Podobnoć ſię tą chwilą nie dobrze w łeb dźieie/
26:
Niktći ſię z náſzych ſtroiow/ iáko ty/ nie śmieie/
27:
Ták ći mi káże chodźić moy namilſzy drogi
28:
Małżonek moy/ nie ieſt on o to ná mię ſrogi.
29:
Iáć go wierę niewiodę do tákiey vtráty:
30:
Pewniebym ia woláłá by on był bogáty.
31:
Coż mam czynić/ kiedy on mnie też ták rad widźi/
32:
By namniey on z vbioru tákiego nie ſzydźi.
33:
Tákże też y młodźieniec/ bá wierę rad záwżdy
34:
Pánnę widźi vbráną/ wnet iey ſłuży káżdy.

strona: A3v

1:
A gdyby ſię ſtroiłá w ſtáropolſką ſzátę/
2:
Lub w fałdowáną ſuknią w nie krzeczną robotę/
3:
Nie vſzłáby wnet śmiechu/ nie miáłáby ſługi/
4:
Nie wywiodłby iey w taniec/ miiałby ią drugi.
5:
Ná toć ták odpowiádam: Nie prawdá to Páni/
6:
Nikomu ſię to nie zda/ káżdy to rad gáni.
7:
Y twoyći ſię małżonek przedemną fráſował/
8:
Czártći/ práwi/ tę moię żonę opánował/
9:
Co iedno ſtrzyże/ porze/ pſuie máterią
10:
Drogą/ á moie brożki o tym dobrze czuią.
11:
Rozmáićie wy ſwoie małżonki łudźićie/
12:
A ſwą wrodną chytrośćią zá noſy wodźićie.
13:
Czáſem iedná nie pyta/ weźmie co ſię iey zda/
14:
A z fukiem do małżonká te ſłowá powiáda.
15:
Towárzyſzem ći ia twoy/ á nie ſłużebnicá:
16:
Wolno mi/ iáko tobie: iam nie niewolnicá/
17:
Wſzytkiego mam ná poly: wſzák też wolno tobie
18:
Spráwić/ ábo wymyślić/ iáki chceſz ſtroy ſobie.
19:
Iádowita niewiáſto/ czemuś zápomniáłá
20:
Iákoś práwá małżeńſkie w ślubie przyśięgáłá?
21:
Poſłuſzna być do śmierći małżonká ſwoiego/
22:
Nigdy ſię nie domyśláć nic nád wolą iego.
23:
Pánem y głową tobie małżonek ślubiony/
24:
Rządźić tobą powinien/ ná toć ieſt oddány.
25:
Ale twoiá gorna myśl ná to nie przyzwoli:
26:
Ktoż rządźić/ niźli z ręku pátrzáć/ też nie woli?
27:
Nád toć ieſzcze ták powiem: Tylkoś ty ſámemu
28:
K woli ſtroić powinná mężowi ſwoiemu/
29:
W iákim on ſtroiu widźi rad vbráną ćiebie/
30:
Tákże chodź/ nie wymyślay inákſzego ſobie.
31:
Tylkoś ſię ty powinná podobáć onemu/
32:
Iemuż ſię k woli vſtroy/ nie komu inſzemu.
33:
Wiedz o tym/ będźieć dźiwnie o tobie rozumiał
34:
Gdy ſię mu w tym ſprzećiwiſz/ będźie częſto dumał.

strona: A4

1:
Druga záś powolnieyſza zwykłá mężá prośić/
2:
By ſię po cudzoźiemſku oná mogłá nośić.
3:
Moie namilſze ſerce: Ey toćiem widźiałá
4:
Suknią krzeczną/ teżbym ia táką rádá miáłá:
5:
Vyźrzyſz moiá poćiecho gdy mi ią ſpráwićie/
6:
Ze ſię krzeczney żoneczki wnetże nápátrzyćie:
7:
Nie wieleć to koſztuie/ drogieć teraz zboże/
8:
Zá iedenći brog żytá táką ſpráwić może.
9:
Potym iey mąż odpowie: nie prośże mię o to
10:
Miła żono/ wolęć ia co innego zá to
11:
Kupić tobie/ á zwłaſzczá łáńcuch páncerzowy/
12:
Táki mocny/ á o tym nie pſuy ſobie głowy.
13:
Boć też w prawdźie w tey ſzáćie chodźić nie przyſtoi/
14:
Bowiemeś ty źiemiánká/ zá nic to nie ſtoi.
15:
A oná záś: co krzeczy/ wſzákem ia zacnego/
16:
Co mi ſię to nie ma zeyść/ domu Ziemiáńſkiego:
17:
Tyś też moiá gębuśiu nie podłego domu/
18:
Nie ſkarze mię nikt o to/ co do tego komu?
19:
Nuże moie ſerdeczko/ nie żáłuyćież ieno
20:
Ná tę ſuknią ſtá złotych/ ieſt też tu me wiáno.
21:
To ták długo gębuie/ będźie przepiorowáć/
22:
Aż ią onym ſtem złotych mąż muśi dárowáć.
23:
Pomyśli on więc ſobie/ niedbam choćbyś miałá
24:
Ieleni rogi ná łbie/ byś mię zániecháłá.
25:
Luby pokoy niechay mam. Wnet go ſłowy złudźi.
26:
Alić oná w chobotách dźiwnych záraz chodźi.
27:
Trzećia bywa gębiáta/ ktorey ieśli nie da/
28:
To mu ſzpetnie náłáie/ to nań ćięſzko biáda.
29:
Biega iáko pádálec/ kąt od kątá Páni/
30:
Abo iáko od łowcá poſtrzelona łáni.
31:
Tedy mi miła śioſtro o tym nie powieday/
32:
Bo ia temu nie wierzę/ y o tym nie gaday/
33:
Aby tákiego ſtroiu twoy mąż był przyczyná/
34:
Wolałby ten groſz ſchowáć ná potym dla ſyná.

strona: A4v

1:
Abo dla wiáná corce/ gdy ią zá mąż wyda/
2:
A pomoc małżonkowi przyſtoyną z nią przyda.
3:
Abo żeby młodźieniec pánnę ták rad widźiał/
4:
A przy tákim kozubie áby on rad śiedźiał.
5:
Nie wierz temu mátuchno/ świádomći ia tego/
6:
Smieiąć ſię oni ćicho/ y ſzydzą niebogo.
7:
Ná weſelu przypátrz ſię iákowa ich ſpráwá/
8:
Gdy ich śiędźie rzędowna po obiedźie łáwá/
9:
Powiem ná nie co oni ſobie rozmawiáią/
10:
Iáko pilno pánienkę káżdą vpátruią.
11:
Widźiſz/ práwi/ moy druchu/ iákoć ſię vbráłá/
12:
Iákoż oná w tey ſzáćie będźie táńcowáłá/
13:
Abo iáko ná chyżym obroćie ſię ruſzy/
14:
A zać to lekki kozub/ ábo te pśie vſzy/
15:
Co to koło niey wiſzą czworákie rękawy/
16:
Abo iáko iey ćiężą ná głowie przypráwy.
17:
Iákby rożki ná młodey Ielenicy ſtoią/
18:
Okryłá głowę ſobie tą przypráwą troią.
19:
Iednoć ſámá w tey izbie muśi więc táńcowáć/
20:
Z tákim długim ogonem trudno poſkákowáć
21:
Ná ſwoich hyżych nogách náſz drużbá będźie miał/
22:
Wierę obroćić kſztałtnie nie będźie iey vmiał.
23:
Słuchayćież/ mowią ſobie/ iákożeś cnotliwy/
24:
Skoro ieden przeſtánie/ bądź drugi gotowy
25:
Wźiąć ią w taniec/ á my mu wſzyſcy będźiem ſłużyć/
26:
Nie trzebáby ſię iey nam dźiś w tańcu zádłużyć:
27:
O poſtoyże zły duchu/ zgrzeieſz ſię w vbierze
28:
W tákim/ wnetżeć pot będźie ná tey twoiey ſkorze.
29:
Ták roſkoſzna drużyná między ſobą práwi/
30:
Ták z nich káżdy/ śmieiąc ſię/ tey ſię Pánnie ſtáwi.
31:
Po tańcu chłodny wiátrek ná twarz ſobie czyniąc
32:
Mágierką/ y ták owák z niey ſtucznie dworuiąc:
33:
A mátuchná rozumie/ że to z práwey myśli
34:
Corce ſłużą młodźieńcy: bárzo iey to kmyśli.

strona: B

1:
Nie cudzoźiemſkie ſię im vdáią choboty/
2:
Ani twoie pſtroćiny/ wymyślne roboty/
3:
O tym wiedz. Słuchayże co cnotá/ obyczáie/
4:
Nie ſzpetna twarz/ á z ktorą oćiec więcey dáie.
5:
Przeto namilſza Páni chćieyże wiedźieć o tym/
6:
Zeć po tákich wymyślech by namniey nic potym:
7:
Idźie przed tobą corká iákoby dźiw iáki/
8:
A ty zá nią drugi dźiw/ czy więtſzy/ lub táki.
9:
Nie tylko dźiewkę ſtroiſz/ lecz y ſámá śiebie/
10:
Iákoż nie ma vtráćić małżonek dla ćiebie.
11:
Wiele tobie potrzebá do tákowych ſtroiow/
12:
Oponámi obitych koſztownie pokoiow.
13:
Kárety/ ſzeſnych koni/ páchołkow gromády/
14:
Coby ćię prowádźili ná proſzone gody.
15:
Nuż Pánny w bárwie muſzą przed tobą ſtać w rzędźie.
16:
Z wielkim małżonká twego wſzytko koſztem będźie.
17:
Vbior przyſtoyny, męźátey śrze-
18:
dniey nicvviescie.
19:
SLuchychayże mię ſtáteczna á letna mężátko/
20:
Iáko ſię ty maſz ſtroić powiem tobie krotko.
21:
Ty mowię/ ktoreyći iuż dźiatki doraſtáią/
22:
A o ſwoie potrzeby zá tobą wołáią.
23:
Ktora po dwu/ po trzech lat/ zá mąż dźiewkę zráiſz/
24:
Abo ſyná ná ſłużbę do dworu wypráwiſz/
25:
Tobie iuż náſłuſznieyſza w taniey ſzáćie chodźić/
26:
Ná wymyſły/ ná ſtroie/ by namniey nie godźić.
27:
Cobyś miáłá ná ſię wdźiać/ wdźiey ná corkę ſwoię/
28:
Ná dźiateczki obrácay wſzytkę pracą twoię.
29:
Nic k rzeczyć to/ gdźie ćię iuż coreczká doraſta.
30:
A ty ſię przećię ſtroiſz/ ty śrzednia niewiáſtá.
31:
A ieśliś młodo zá mąż poſzłá/ y młodego
32:
Ieſzcze o tey dobie maſz małżonká ſwoiego/
33:
Ty więc w tákowym ſtroiu pámiętay ſię nośić/
34:
A żadney dobrey myśli nie day ſię vnośić.

strona: Bv

1:
Napierwey głowę mieway pięknie vmuſkaną/
2:
A przyſtoynym zákryćiem záwſze przyodźianą.
3:
Kiedy domá/ ſtátecznym czepcem ią okryway/
4:
A w kuchni y ná dworze czapkę ná niey mieway.
5:
Koſzulkę zwierzchnią/ ſpodnią/ białą trzebá wdźiewáć/
6:
Fártuch tákże chędogi do páſá przypináć.
7:
Suknia krzecznym vſzyćiem ná tobie niech będźie/
8:
Nie koſztowna/ á lekka/ ábyć łatwiey wſzędźie
9:
Doyźrzeć przyſzło/ ktorą też pámiętay zápináć/
10:
Wſzelkiego ochędoſtwá niechćiey zápomináć.
11:
A kiedy też poiedźieſz z mężem ná weſele/
12:
Gdźie ſię ſąśiedźi ziádą/ będźie ludźi wiele/
13:
Okryi głowę poważnym rąbkiem/ czapką zaſię/
14:
Wdźieyże ſtáteczną ſzubkę z bobrem potym ná ſię.
15:
Przez wątpienia ſtáteczna vyźrzyſz to wnet páni/
16:
Ze ćię w tákowym ſtroiu żaden nie pogáni.
17:
Młodſza mężáta iáko ſie ma ſtroić.
18:
NVż tobie trochę młodſza látá dwudźieſtego/
19:
Tobie muſzę pozwolić ſtroiu inákſzego/
20:
Tobie ktoraś przed cztermi láty ślubowáłá
21:
Slub małżeńſki/ mężowi Pánieńſtwo oddáłá/
22:
Ktora dopiero vczyſz ſwoię corę mowić/
23:
Ná me ſłowo możeſz ſię ináczey vſtroić.
24:
Ale y ty o tym wiedz/ żeć ieſt nacudnieyſza
25:
Czarna ſzátá/ twoiemu ſtanu przyſtoynieyſza.
26:
Może tobie Axámit/ ćienki Atłas płużyć/
27:
Tego pilnuy by ſię nań mąż nie chćiał zádłużyć.
28:
Napierwey ná baczeniu miey tę moię rádę/
29:
A ták łácno ominieſz więc domową zwádę.
30:
Ná káżdy dźień zmuſkáne przyſtroy ſobie czoło/
31:
A nadobnym czepeczkiem otocz głowę w koło.
32:
Y brwi nie wádźi tobie głádźiuchno przymuſkáć/
33:
Zebyś miłość małżonká ſwego mogłá zyſkáć.

strona: B2

1:
A ieſlić w nich nie przykro możeſz przypiąć krezy/
2:
Możeſz y do giezłeczká przyſzyć świetne brezy.
3:
Odźienie wſzytko z płotná niech brudne nie będźie/
4:
Goſpodáruy/ á prządká niechay kądźiel przędźie.
5:
Kſztałćiczek v ſukienki opniy też ná ſobie/
6:
Będźie ćię mąż rad widźiał prawdę mowię tobie.
7:
Pámiętay o pończoſze/ o ſnáżnym trzewiku/
8:
Bo ná táką niewiáſtkę miło pátrzáć człeku.
9:
Potym kiedy w gośćinę z małżonkiem poiedźieſz/
10:
W ten czás ſię więc w inákſze odźienie obleczeſz.
11:
Choć Axámitna ſzátá/ przećię proſtym kroiem/
12:
Rádzęć nie baw ſię owym rękawiſkiem troiem.
13:
A miáſto kornefaſá bieretá piornego/
14:
Owey táwty rozwlokłey/ vżyway dawnego
15:
Stroiu/ iáko twa mátká ná głowie nośiłá/
16:
Przy czepcu z pereł bramkę koſztowną przypięłá.
17:
Bowiemći to Polſki ſtroy/ tyś też Polſka páni/
18:
Przeto táki cudzy ſtroy niechći będźie tani.
19:
Dobrać też z bobrem ſzubá ktorąć mátká dáłá/
20:
Gdyż oná od ſwey mátki tákową też miáłá.
21:
Láńcuchy y mánele tobie ſię mieć godźi/
22:
Bo to nie ieſt vtrátá/ złoto ſię przygodźi.
23:
Kiedy ſię ták mężátko po Polſku vſtroiſz/
24:
A tákich ná tym świećie dźiwow ty nie broiſz/
25:
Láſkę Bożą otrzymaſz/ pochwałę od ludźi/
26:
Z tákoweyći niewiaſtki żaden nie rad ſzydźi.
27:
Rzeką/ práwi/ młodźiuchna ſtátecznie ſię ſtroi/
28:
Wierę znáć że ſię oná mężá ſwego boi.
29:
Młodźiuchney Mężátce.
30:
TY młodźiuchna niewiáſtko ktora ſwe iágody/
31:
Kwiátem pierwſzym okrywaſz twoy wiek bárzo młody/
32:
Tobie ſię niechcę przykrzyć ſwoimi vſtáwy/
33:
Słuſzna ábyś chodźiłá iák dźięćiołek práwy.

strona: B2v

1:
Biała ábo czerwona ſukienká tá tobie
2:
By namniey nie záwadźi/ nie łáiewá ſobie.
3:
Szeſnaſte láto twoie/ podrzyże te ſzátki
4:
Ktoreć mátuchná dáłá/ áż ćię záś te ſzátki
5:
Potym zláty nádbieżą/ á pierworodnego
6:
Zákołyſzeſz rękomá ſynaczká ſwoiego.
7:
Wdowie przyſtoyny vbior letney.
8:
WDowo ſtara paćiorki vſtáwicznie mawiay/
9:
Chwałę Bogu ſwoiemu modlitwę oddaway.
10:
Nie myśl ty iuż o świećie/ áni o roſkoſzy/
11:
Nie wyćiągay ſwych zmárſzczkow/ áni ſię kokoſzy
12:
Ná to ábyś ſwoy wdowi ſtan miáłá odmienić/
13:
Nie pomyślay bárwiczką twarzy ſwey rumienić.
14:
Zwiędła iuż twoia młodość/ gotuy ſię do Bogá/
15:
Ráczey niźli do świátá/ pewnieyſzać tám drogá.
16:
Stroyże ſię ty żałobnie/ á czarnymi płáty
17:
Sćiánę/ woz/ tákże y grzbiet odźieway gárbáty.
18:
Srzedniey Wdowie.
19:
A Ty śrzednia Wdowico/ coć też mam powiedźieć/
20:
Domá á nie w gośćinie częśćiey ty maſz śiedźieć.
21:
Piſzą o iedney Pániey Rzymſkiey ſtátecznośći/
22:
Ktora po ſwym małżonku zoſtáłá w żáłośći/
23:
Skoro w ſmutny grob mężá ſwoiego záwárłá/
24:
Więcey ſię w domku ſwoim oná nie otwárłá:
25:
Niechćiáłá ſię przechadzáć y do ſwey rodźiny/
26:
Nie prágnęłá bieśiády/ y żadney gośćiny.
27:
Ale to trudna ná ćię/ iśćie wierzę temu/
28:
Teráźnieyſzy świát nie ieſt podobny onemu.
29:
Częſtyby kołát bywał we drzwi wdowo twoie/
30:
Muśiáłábyś przeſtąpić wnetże práwá ſwoie
31:
A otworzyć gośćiowi: boby y zaporá
32:
Przepádłá ſię y wrotá v twoiego dworá.

strona: B3

1:
Przećię namilſza wdowo/ ſtan ſwoy ná baczeniu
2:
Mieway záwſze/ śieroctwo w pilnym vważeniu.
3:
Skromnośći ſię nie puſzczay/ á názbyt ſię świátem
4:
Niechćiey bráćić: tedy więc Bog łáſkáwy zá tym/
5:
Ieſliże będźieſz chćiáłá/ w ſtan małżeńſki w práwi/
6:
Ná ſłuſzną prośbę ludzką wnet Bog dobrze ſpráwi:
7:
Ty ſię miła wdowico pámiętay ták ſtroić/
8:
Długi płaſzcz ná wierzch czarny każ ſobie vkroić/
9:
Y ſpodnia ſuknia czarna niech będźie ná tobie/
10:
Pámiętay nie wymyśláć ſtroiow prożnych ſobie.
11:
Proſtey czapki/ zawićia czarnego vżyway/
12:
Woz/ śćiánę/ y ſwe łoże żáłobą nákryway:
13:
A poki rok ſześć niedźiel z kreſu nie wynidźie
14:
Niechay czarna płotnicá z ćiebie więc nie znidźie.
15:
Po roku iuż też ćieńſzey koſzulki vżywáć/
16:
Czarney przećię/ á białey ieſzcze niechćiey wdźiewáć.
17:
Y ieśli w tákim ſtanie dłużey będźieſz żyłá/
18:
Pátrz ábyś ſię w iedwabną ſzátę nie ſtroiłá.
19:
Bo to wierę nie krzeczy/ prawdę mowię iśćie/
20:
W Muchaierze/ w Czámlećie/ tobie chodźić czyśćie.
21:
Młodźiuchney Wdowce.
22:
NVżeſz Wdowiczko młoda/ ktoraś rok trzy żyłá/
23:
Wſtanie tákim małżeńſkim z mężem ſwoim byłá/
24:
Ieſzczeć było dwudźieſte nie nádeſzło láto/
25:
Gdyś wtákowy ſtan przyſzłá Bog ćię przeyźrzał ná to
26:
Gdy ćię miły towárzyſz odbieżał nie z chęći/
27:
Ieſzcze go widzę chowaſz mocno ná pámięći.
28:
Częſto ty rzewno płáczeſz ná ſwym łożu leżąc/
29:
Niebożątko młodźiuchne przez niego ſię trwożąc.
30:
Słuchayże moiey rády á pozbądź iuż tego/
31:
Iużći go nie wypłáczeſz wierzże mi niebogo.
32:
Zrzuć tę przykrą żáłobę/ pozwalam ia tobie/
33:
Okryi ćienkim rąbeczkiem czarną głowkę ſobie.

strona: B3v

1:
Nie byłáby rzecz ſłuſzna/ by twoię młodość
2:
Krzeczną miáłá ták długo trapić ćiężka żałość.
3:
Przeto rychło idź zá mąż: coć po tey żáłobie/
4:
Ze ią nośiſz ſurową ná ſwey młodey głowie?
5:
A ieśliże w tym ſtanie długo ſię zábáwiſz/
6:
Przez máłá ſię choroby wielkiey nie nábáwiſz.
7:
Bo tego ieſt potrzebá kto ſię ná świát zrodźił/
8:
Aby z niego potomek tákże też wychodźił.
9:
Ciebie z iednym ſynaczkiem małżonek zoſtáwił/
10:
Wierę ćię krzeczna wdowko będę zá mąż ráił.
11:
Pámiętayże wdowiczko przećię cudnie chodźić/
12:
Bo to twoiey młodośći nie może záſzkodźić.
13:
Możeſz ty z kánáwáce ſukienkę ná ſię wdźiać/
14:
Możeſz kſztałtnym płaſzczykiem rámioná przyodźiáć.
15:
Nie záwádźi nic tobie muſzczkę ſobie ſpráwić/
16:
Y ćieniuchnym zawićiem twarzyczkę ſwą záwić.
17:
Domyślże ſię/ żeć w czerni przećię chodźić każę/
18:
Bo ia ſobie ſtan wdowi nie pomáłu ważę.
19:
Pánieńſki vbior.
20:
IAko żyw ſię ia z wámi Pánienki nie wádzę/
21:
Iako żyw rad wam ſłużę y dobrze wam rádzę.
22:
Słuchayćieſz namilſze/ moiey ſzczyrey rády/
23:
Bo ia iśćie nie prágnę z wámi żadney zwády.
24:
Znałem ſię niekiedy práwie dobrze ná tym/
25:
Kiedym trochę młodſzy był/ á báwił ſię świátem/
26:
Iáko wdźięczną Pánienkę nalepiey vſtroić/
27:
Iáko ná nię ſukienkę napiękniey vkroić:
28:
Słuchayćieſz/ czym przyſtroić głowę vmuſkáną/
29:
Słuchayćie/ czym ozdobić twárzyczkę rumiáną.
30:
Tedy nie kornufáſem áni kędźiorámi/
31:
Nie wyſokim bieretem/ dźiwnymi ſtroiámi.
32:
Głádką głowkę Pánienko maſz ſwoię ozdobić/
33:
Nie day ſobie ná głowie tákich dźiwow robić/

strona: B4

1:
Ale kſztałtną tkaneczkę niechći matká wdźieie/
2:
Z rożey ábo fiiołkow wianeczek vwiie.
3:
Przypniſz krezy pod gárdło zárázem do tego/
4:
Miernie cudną robotą/ choć z rąbku Flamſkiego.
5:
Sukienká proſtym kroiem záwſze nacudnieyſza/
6:
Przez rękawow kſztałćiczek: to ták ſubtelnieyſza
7:
Rychley ſię będźieſz zdáłá/ niż w onych chobotách
8:
Fráncuſkich/ lub wymyślnych Hiſzpáńſkich robotách
9:
Ktora kſztałtną vrodę ma ieſzcze do tego/
10:
Może częſto nie wdźiewáć płaſzczyká zwierzchniego.
11:
Potym áncuch z kelynotem záś do tego wdźieieſz/
12:
Iáki ktora mieć może ſtan ſwoy obráchuieſz.
13:
Y mánelle ná ręku namniey nie záwádzą/
14:
Y pierśćienie ná pálcách gdy ie ktorey dádzą.
15:
Bo to wſzytko pieniądze y w poſak ráchuią/
16:
A wſzytko to młodźieńcy bárzo dobrze czuią.
17:
Wierzże mi krzeczna Pánno że ćię nie záwiodę/
18:
Skoro ſię ták vſtroiſz/ álić wnet przywiodę
19:
Poczet czyſtych páchołkow do twoiey poſługi/
20:
A iednegoć zoſtáwię ná wieczny czás długi.
21:
Záwſzeć oni też ná mey rádźie przeſtawáią/
22:
A co im kiedy rzekę/ oni mnie ſłucháią.
23:
Nie iednemu ia lube towárzyſtwo zráił/
24:
Nie iednegom w małżeńſtwo poſługą ſwą wpráwił.
25:
Przeto mile pánienki nie chćieyćie mię gniewáć/
26:
Ná ſzczyrey moiey rádźie chćieyćie iuż przeſtáwáć.
27:
Onći ia to wáſz dawny/ com wam pilno ſłużył/
28:
W poſłudzem ſię ia/ krzeczney Pánience/ nie zdłużył:
29:
Do wſzytkiey płći Niewieśćiey.
30:
NIe gniewayćieſz ſię proſzę moie miłe Pánie/
31:
Ze ia te wáſze ſtroie w tych Xiążęczkách gánię.
32:
Prawdęć mowię/ dla Bogá odpuśććie mi proſzę/
33:
Niechay zá to niełáſki wáſzey nie odnoſzę.

strona: B4v

1:
Nicći wam iednák po tym/ w Polſzcześćie zrodzone/
2:
Cnot Polſkich obyczáiow dobrze wyćwiczone:
3:
W Polſkichći wáſze mátki ſtroiách więc chodźiły/
4:
Nigdy one ná ſobie tego nie nośiły.
5:
Przeto im wſzytko dawał z niebá Bog łáſkáwy/
6:
Láſkę ſwoię y zdrowie/ ſzczęśćie/ dawcá práwy.
7:
Wychowawſzy przyſtoynie zá mąż was wydáły/
8:
Byśćie też ſwym corkom tákże czynić chćiały.
9:
Nawięcey o to idźie że ſię tym Bog brzydźi/
10:
Siedząc w ſwoim páłácu z gniewn z tego ſzydźi.
11:
Ná tym y onym świećie o to bárzo groźi:
12:
Niechże ſię táki zbytek więcey nie rozwoźi.
13:
Lepieyći miła Páni/ kiedy co názbieraſz/
14:
Ze to mężowi oddaſz/ marnie nie roſteraſz:
15:
Przeto kiedy zá melczno pieniądze odliczyſz/
16:
Lepiey iż to wſzkátułę ſpolną záraz wrzućiſz.
17:
Wſzák pſzczołki do iednego vlá zgromádzaią
18:
Wſzytkie letne ſwe prace/ ſkąd żywność miewáią.
19:
A toć ſię też dźiateczki widzę częſto rodzą/
20:
Y wzlot iáko konopie od źiemie odchodzą.
21:
Tedy ćię proſzę o to ſłuchay moiey mowy/
22:
Miáſto ſtroiow włoż ſwoy zbior Kátárzynie wgłowy
23:
Stáſzkowi też by namniey wioſká nie záwádźi/
24:
Wierę trzebá y mytá ná przez rok czeládźi.
25:
Tákći miłe źiemiánki drugi raz was proſzę/
26:
Niechay zá to niełáſki wáſzey nie odnoſzę.
27:
Przed látem ábo trzemá/ nie tákbym wam śmiele
28:
Prawdę mowił: ná was minależáło wiele.
29:
Ale teraz ináczey/ mam niewiáſtkę w domu
30:
Przeto mi ſię nie godźi zalecáć nikomu.
31:
Bądźćieſz przećię łáſkáwe vćieſzne ſąśiádki/
32:
Druga zá żárt rozumiey żártowneć to gadki.